Fis-26 ta’ Frar il-membri tal-kummissjoni għaċ-Ċittadinanza, il-Governanza, l-Affarijiet Istituzzjonali u Esterni tal-KtR – CIVEX – kellhom dibattitu dwar il-valuri Ewropej u ċ-ċittadinanza u d-demokrazija Ewropea fil-qafas tat-tħejjija tal-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa. Il-pedamenti demokratiċi tal-Unjoni Ewropea jiffurmaw wieħed mis-fergħat ta’ politika tal-konferenza. L-awtoritajiet lokali u reġjonali ta’ kuljum huma l-gwardjani tal-pedamenti demokratiċi tal-UE iżda qed jiffaċċjaw sfidi biex dawn jiġu rispettati. Tliet kelliema esterni enfasizzaw li l-valuri Ewropej huma fil-qalba tal-proġett Ewropew iżda li wieħed jista’ jargumenta jekk jeżistix fehim u aċċettazzjoni komuni tal-valuri. Il-membri tal-KtR qasmu wkoll il-fehmiet tagħhom dwar dokument ta’ ħidma tas-Sinjura Borrell Porta (ES/AE) dwar l-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-djalogu permanenti maċ-ċittadini li ser ikun wieħed mill-kontributi ewlenin tal-KtR għall-konferenza. Ir-rakkomandazzjonijiet finali ser ikunu fil-plenarja tal-KtR f’Mejju.
Il-konferenza dwar il-ġejjieni tal-Ewropa ser tkun proċess ta’ sentejn ta’ dibattiti miftuħa, inklużivi u trasparenti li jlaqqgħu flimkien liċ-ċittadini, is-soċjetà ċivili, l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali u l-istituzzjonijiet Ewropej sabiex jagħtu spinta ġdida lill-proġett Ewropew u jsaħħu d-demokrazija Ewropea. Ser titnieda fid-9 ta’ Mejju, Jum l-Ewropa 2020. Il-kummissjoni CIVEX tikkoordina l-kontributi tal-KtR għall-konferenza. Matul il-proċess kollu tal-Konferenza l-KtR ser jorganizza fi ħdan il-kummissjonijiet tiegħu dibattiti tematiċi dwar suġġetti ta’ rilevanza għall-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa. Id-dibattitu fis-26 ta’ Frar kien dwar il-valuri Ewropej u ċ-ċittadinanza u d-demokrazija Ewropea.
Bl-introduzzjoni tad-dibattitu tematiku dwar il-valuri Ewropej u ċ-ċittadinanza u d-demokrazija Ewropea, il-president tal-kummissjoni CIVEX li għadu kif ġie elett, Mark Speich (DE/PPE), is-Segretarju tal-Istat għall-Affarijiet Federali, Ewropej u Internazzjonali, Nordrhein-Westfalen, qal li, biex il-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa ssir opportunità biex il-proċess ta’ integrazzjoni Ewropea jkollu mill-ġdid konnessjoni maċ-ċittadini, dan ser ikollu jiġi konċepit bħala djalogu veru maċ-ċittadini dwar il-valuri u l-prinċipji fundamentali tal-Unjoni tagħna. “F’dan ir-rigward, ir-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali huwa importanti, peress li huwa permezz tad-deċiżjonijiet u l-politiki tagħhom li l-valuri u l-prinċipji għandhom impatt fuq il-ħajja ta’ kuljum taċ-ċittadini,” huwa qal. “Il-Konferenza għandha ssir aktar minn proċess ta’ feedback, iżda għandha wkoll tirriżulta f’konsegwenzi politiċi. Il-KtR ser ikun involut b’mod attiv f’dan il-proċess.”
Waqt li kien qed jitkellem fid-dibattitu, Graham Smith , konsulent għoli u membru tal-Kabinett tal- Ombudsman Ewropew , qal li “l-akbar tema” li jiffaċċja l-Ombudsman Ewropew, li jindirizza t-tħassib dwar amministrazzjoni ħażina fil-livell tal-UE, “hija t-trasparenza, li hija essenzjali għall-proċess demokratiku”. Huwa wissa li n-nuqqas ta’ trasparenza jippermetti li “tiffjorixxi kultura ta’ ‘tort ta’ Brussell’”. Huwa kkonkluda li l-UE ma teħtieġx “bidla kbira”. “Jeħtieġ li nagħmlu użu aħjar ta’ dak li għandna", b’istituzzjonijiet li jieħdu għamla aħjar biex jaqdu liċ-ċittadini.
L-MEP Pascal Durand (FR/Renew Europe), koordinatur ta’ “Renew Europe” fil-Kumitat AFCO tal-Parlament Ewropew, qal li l-Konferenza ma kellhiex bidu tajjeb, bl-istituzzjonijiet tal-UE ma jaqblux dwar jekk l-isfida hijiex li jitjiebu l-komunikazzjonijiet, isir tibdil żgħir biex jiġu perfezzjonati l-modi eżistenti ta’ ħidma, jew li jinstabu modi ġodda biex tiġi kkomplementata d-demokrazija rappreżentattiva. Huwa qal li l-istituzzjonijiet tal-UE kellhom bżonn joħorġu minn “loġika intergovernattiva”, u żied li, biex isir dan, “se tkun meħtieġa pressjoni esterna mill-NGOs, is-soċjetà ċivili, u korpi intermedjarji bħas-sindakati”.
Fl-aħħar nett, Alberto Alemmanno , Professur Jean Monnet tad-Dritt tal-UE u l-fundatur ta’ The Good Lobby – start-up ċivika mingħajr skop ta’ qligħ impenjat favur l-ugwalizzazzjoni tal-aċċess għall-poter għal soċjetà aktar plurali, inklużiva u demokratika – qal li l-UE toffri liċ-ċittadini aktar opportunitajiet biex isawru l-politika minn kwalunkwe ġurisdizzjoni oħra fid-dinja, iżda l-“firxa ta’ għażliet ftit li xejn hija magħrufa u ftit li xejn tintuża”. Huwa qal li l-isfida għall-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa hija li “jingħaqdu t-tikek”, bl-argument li “iċ-ċavetta hija mekkaniżmu permanenti li jippermetti liċ-ċittadini jikkontribwixxu”, bl-użu ta’ netwerks li diġà jeżistu bħal dawk fil-livell lokali. Huwa esprima tħassib li l-UE tista’ twarrab is-soċjetà ċivili organizzata bħala l-prezz għall-impenn taċ-ċittadini, u qal li “anke l-Parlament Ewropew ma jissuġġerixxix rwol” għall-NGOs f’assembleji.
Mument ewlieni ieħor tal-laqgħa tal-kummissjoni CIVEX kien il-preżentazzjoni mill-membru tal-KtR Mireia Borrell Porta (ES/AE), is-Segretarju għall-Azzjoni Esterna u l-Unjoni Ewropea tal-Gvern tal-Katalunja, tad-dokument ta’ ħidma tagħha dwar “L-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-djalogu permanenti maċ-ċittadini” li ser ikun kontribut ewlieni tal-KtR għall-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa.
Is-Sinjura Borrell Porta qalet hekk dwar l-Opinjoni tagħha: “L-Opinjoni ser tipproponi mod strutturat biex iċ-ċittadini jiġu involuti fit-tfassil tal-politika mil-livell lokali għal dak tal-UE, u targumenta kif l-involviment strutturat taċ-ċittadini jista’ jikkontribwixxi għall-ħidma tal-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa, kemm għall-proċess kif ukoll għall-konklużjonijiet tiegħu.”
F’ riżoluzzjoni li ġiet adottata wara dibattitu mal-Viċi President tal-Kummissjoni Ewropea Dubravka Šuica matul il-plenarja ta’ Frar, il-KtR appella għal konsultazzjoni ġenwina, miftuħa, inklużiva u demokratika li tilħaq liċ-ċittadini kollha fir-reġjuni u l-bliet kollha.