Η ώθηση της ΕΕ στα εναλλακτικά καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα είναι ζωτικής σημασίας στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, αλλά χρειάζεται δίκαιη μετάβαση
Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας από τους τοπικούς και τους περιφερειακούς ηγέτες της ΕΕ κινδυνεύει να υπονομευθεί εάν, κατά τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον, αφεθούν στο περιθώριο βασικοί τομείς της τοπικής οικονομίας, προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) . Στη συζήτηση Ολομέλειας σχετικά με το μέλλον των μεταφορών, καθώς και στη γνωμοδότηση σχετικά με την ενίσχυση των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από αυτοκίνητα και ημιφορτηγά και την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων για τους δήμους και τις περιφέρειες της ΕΕ, τα μέλη της ΕτΠ τόνισαν ειδικότερα την ανάγκη ίσης μεταχείρισης των αστικών και των αγροτικών περιοχών.
Κατά τη συζήτηση της Ολομέλειας με την Ευρωπαία Επίτροπο Μεταφορών Adina Vălean , οι τοπικοί και οι περιφερειακοί ηγέτες τόνισαν την ανάγκη στήριξης όλων των δήμων και των περιφερειών ενόψει της επίτευξης πιο βιώσιμων μεταφορών που αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου η ΕΕ να επιτύχει τον νομικά δεσμευτικό στόχο της για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στον τρόπο με τον οποίο οι μεταφορές θα καταστούν πιο βιώσιμες υπό το φως του στόχου της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ για μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές κατά 90% έως το 2050. Παρότι επικροτούν πλήρως τις μειώσεις της Επιτροπής, οι δήμοι και οι περιφέρειες επεσήμαναν ότι απαιτείται δίκαιη και ισότιμη προσέγγιση, ιδίως μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών, δεδομένου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σημαντικές επενδύσεις σε σταθμούς επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού για την ενθάρρυνση της μετάβασης σε ηλεκτρική ή βιώσιμη κινητικότητα.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας δήλωσε: «Η πλήρης απαλλαγή των τρόπων μεταφοράς μας από τις ανθρακούχες εκπομπές είναι αναγκαία και εφικτή εφόσον καλυφθούν οι ειδικές ανάγκες κάθε περιφέρειας, πόλης και χωριού. Όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να επενδύσουν από κοινού στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης, με την παροχή ειδικής συγχρηματοδότησης της ΕΕ στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές. Πολλές περιφέρειες εξαρτώνται από την αυτοκινητοβιομηχανία και, επομένως, η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης σημαίνει επένδυση στην επανειδίκευση του τοπικού εργατικού δυναμικού. Αυτός ο ευρωπαϊκός μετασχηματισμός προς την πράσινη κινητικότητα πρέπει να θεωρηθεί ευκαιρία και όχι άχθος για τις κυβερνήσεις, τη βιομηχανία και τους πολίτες».
Η Adina Vălean, Επίτροπος Μεταφορών, δήλωσε: «Έως το 2030, αναμένουμε να δούμε τουλάχιστον 30 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα να κυκλοφορούν στους δρόμους της ΕΕ, σε σύγκριση με περίπου 1 εκατομμύριο σήμερα. Όμως, οι υποδομές πρέπει να ανταποκρίνονται στη ζήτηση. Η πρόταση κανονισμού μας για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων υιοθετεί μια αγορακεντρική προσέγγιση η οποία εξασφαλίζει τη διαθεσιμότητα των σταθμών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού που χρειαζόμαστε τόσο για να ικανοποιήσουμε αυτή τη ζήτηση όσο και για να ενθαρρύνουμε ακόμη μεγαλύτερο αριθμό ιδιωτών και επιχειρήσεων να στραφούν προς ηλεκτρικά —ή με κυψέλες καυσίμου υδρογόνου― οχήματα. Οι βασισμένοι στην απόσταση στόχοι μας θα δώσουν στους οδηγούς τη δυνατότητα να ταξιδεύουν σε ολόκληρη την Ένωση χωρίς να ανησυχούν για την αυτονομία, ενώ οι βασισμένοι στο στόλο στόχοι θα εξασφαλίσουν επαρκή σημεία φόρτισης, αφήνοντας παράλληλα την επιλογή των εκάστοτε τοποθεσιών στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες».
Η γνωμοδότηση της ΕτΠ σχετικά με την ενίσχυση των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από αυτοκίνητα και ημιφορτηγά και την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων ζητεί έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό συγχρηματοδότησης που θα παρέχει σε κάθε περιφέρεια τη δυνατότητα να αναβαθμίσει τις υποδομές της με στόχο την προσφορά πιο οικολογικών καύσιμα και τη στροφή της ζήτησης προς πιο βιώσιμα οχήματα. Ωστόσο, η ΕτΠ τόνισε ότι απαιτείται μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση του σχεδιασμού, ιδίως για την αποτελεσματικότερη διασύνδεση των αστικών και των αγροτικών περιοχών. Η διαθεσιμότητα εναλλακτικών καυσίμων σε ολόκληρη την ΕΕ αποτελεί επίσης σημαντικό ζήτημα, ιδίως στις πιο αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές όπου απουσιάζουν οι απαιτούμενες υποδομές. Το 2020, 70% του συνόλου των σημείων φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκονταν μόλις σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες ―στις Κάτω Χώρες, στη Γαλλία και στη Γερμανία― και το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σχετικά ευκολότερη πρόσβαση σε πιο ρυπογόνα οχήματα σε άλλα μέρη της Ευρώπης, ιδίως στις κεντρικές και τις ανατολικές περιοχές της ΕΕ, δημιουργεί ανισότητες.
Ο Adrian Teban (RO/EPP), δήμαρχος Κουτζίρ και εισηγητής της εν λόγω γνωμοδότησης, τόνισε: «Χρειάζεται ένας μηχανισμός δίκαιης μετάβασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις περιφέρειες που εξαρτώνται από την αυτοκινητοβιομηχανία με σκοπό τόσο τη διαχείριση των αλλαγών σε αυτόν τον τομέα όσο και τη διασφάλιση ότι το νέο σύστημα βιώσιμης κινητικότητας που βασίζεται σε εναλλακτικά καύσιμα θα είναι οικονομικά προσιτό και προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες και ότι καμία περιφέρεια δεν θα αφεθεί στο περιθώριο».
Τα μέλη της ΕτΠ επεσήμαναν την ανάγκη ανάλυσης του περιφερειακού οικονομικού αντικτύπου της μετάβασης σε οδικά οχήματα μηδενικών εκπομπών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ παρέχει σε κάθε περιφέρεια στήριξη για τη δίκαιη μετάβασή της. Η ΕτΠ συγκροτεί επί του παρόντος συμμαχία περιφερειών για τη διασφάλιση δίκαιης και ισότιμης μετάβασης, ιδίως στις περιφέρειες όπου η αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί βασική συνιστώσα της τοπικής οικονομίας.
Γενικές πληροφορίες
Για τη διασφάλιση της δίκαιης μετάβασης όλων των ευρωπαϊκών δήμων και περιφερειών προς την κλιματική ουδετερότητα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών δρομολόγησε την εκστρατεία « Πράσινη Συμφωνία και τοπική δράση ». Πρόκειται για πρωτοβουλία που έχει ως στόχο να θέσει τους δήμους και τις περιφέρειες στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, προκειμένου να δοθεί στους τοπικούς και τους περιφερειακούς ηγέτες η δυνατότητα να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και να αυξηθεί η υλοποίηση βιώσιμων έργων χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ στις τοπικές κοινότητες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επικοινωνία:
Theresa Sostmann
Τηλ.: +32 2282 2457
Theresa.Sostmann@cor.europa.eu