Πατήστε εδώ για την αυτόματη μετάφραση του κάτωθι κειμένου.
Τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης  

Στην παρούσα συνέντευξη, ο Vojko Obersnel (HR/PES), δήμαρχος Rijeka και εισηγητής της γνωμοδότησης με θέμα το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, απαντάει σε πέντε ερωτήσεις σχετικά με την πρωτοβουλία της ΕΕ που αποσκοπεί στην παροχή στήριξης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19, ο προτεινόμενος προϋπολογισμός για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αυξήθηκε από 7,5 δισ. ευρώ σε 40 δισ. ευρώ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) ενέκρινε τη γνωμοδότησή της κατά τη σύνοδο ολομέλειάς της του Ιουλίου 2020, κατά τη διάρκεια της οποίας εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή της όσον αφορά τη στήριξη της ΕΕ για μια κοινωνικά δίκαιη και βιώσιμη πράσινη μετάβαση.

Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης μαζί με το καθεστώς δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του InvestEU και μια δανειακή διευκόλυνση του δημόσιου τομέα που υποστηρίζεται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ συνιστά έναν από τους τρεις πυλώνες του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης . Στόχος είναι η παροχή στήριξης στις περιφέρειες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένων του άνθρακα, της τύρφης, του πετρελαιούχου σχιστόλιθου και των βιομηχανικών διεργασιών έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κατά τη μετάβασή τους προς την κλιματική ουδετερότητα.  

Ποια είναι τα σημαντικότερα μηνύματα που διατυπώνονται στη γνωμοδότησή σας;

Η γνωμοδότηση που ενέκρινε η ΕτΠ θέτει τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια στο επίκεντρο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Το Ταμείο θα συνδέεται στενά με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και θα διασφαλίζει ότι οι δικαιούχες περιφέρειες θα αναλάβουν σαφή δέσμευση για την τήρηση της Συμφωνίας του Παρισιού και για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας της ΕΕ έως το 2050 και των μεσοπρόθεσμων στόχων για το 2030. Ο αυξημένος προϋπολογισμός για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης επιδοκιμάζεται στη γνωμοδότηση της ΕτΠ. Υποστηρίζεται επίσης ότι οι πρόσθετες συνεισφορές από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο + (ΕΚΤ+) θα πρέπει να καταβάλλονται σε εθελοντική βάση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα παρασχεθεί στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές η ευελιξία που χρειάζονται για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων της αγοράς εργασίας μέσω του ΕΚΤ+ και των έργων που συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης.

Με ποιον τρόπο μπορεί η γνωμοδότησή σας να επηρεάσει τις νομοθετικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των συννομοθετών;

Ήδη κατά τη διάρκεια της προπαρασκευαστικής φάσης του σχεδίου γνωμοδότησής μου, διοργάνωσα μια σειρά συναντήσεων με μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ασχολούνται με αυτό το θέμα. Είχα επίσης την ευκαιρία να παρουσιάσω τις ιδέες του σχεδίου γνωμοδότησής μου στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και, ως εκ τούτου, να προτείνω σημαντικές πτυχές από την τοπική και την περιφερειακή σκοπιά σε πρώιμο στάδιο της όλης διαδικασίας. Από τις 19 συστάσεις που διατύπωσα στο σχέδιο γνωμοδότησής μου, οι 11 κατατέθηκαν ως τροπολογίες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών έχει, ως εκ τούτου, επηρεάσει επιτυχώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με πολλές σημαντικές πτυχές. Επιπλέον, πραγματοποιήσαμε άτυπες επαφές με εκπροσώπους της γερμανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και είμαστε ικανοποιημένοι για το γεγονός ότι πολλές από τις συστάσεις μας συμπεριλήφθηκαν στο κείμενο του Συμβουλίου.

Τι ρόλο διαδραματίζει το νέο Ταμείο στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας και της διαδικασίας ανάκαμψης μετά την πανδημία COVID-19; Με ποιον τρόπο θα βοηθήσει το νέο Ταμείο τις πλέον πληγείσες περιφέρειες;

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τέθηκαν ορθώς στο επίκεντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ολόκληρου του κόσμου η διάσωση των ανθρώπινων ζωών, η προστασία των θέσεων εργασίας και η οικονομική ανάκαμψη. Είμαι, ωστόσο, ικανοποιημένος για το γεγονός ότι ο σημαντικός αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής παραμένει ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αύξησε μάλιστα σημαντικά τον προϋπολογισμό του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης από 7,5 δισ. ευρώ που ανερχόταν αρχικά σε 40 δισ. ευρώ. Ο αναθεωρημένος προϋπολογισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης θα επιτρέψει στις πληγείσες περιφέρειες να συνεχίσουν την πορεία τους προς την κατεύθυνση μιας κοινωνικά δίκαιης και βιώσιμης πράσινης μετάβασης και να υλοποιήσουν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής και ειδικότερα το πρόγραμμα REACT-EU που καταρτίστηκε προσφάτως θα στηρίξουν τις περιφέρειες που επλήγησαν από την κρίση. Απαιτείται ευρωπαϊκή στήριξη τόσο για τη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία όσο και για την οικονομική ανάκαμψη μετά το πέρας της κρίσης.

Με ποιον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στο πλαίσιο της διαδικασίας μετάβασης; Πώς μπορούν τα θεσμικά όργανα (σε ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, αντίστοιχα) να συμβάλουν στη διασύνδεση των πραγματικών αναγκών των περιφερειών που βρίσκονται σε μετάβαση με τις πολιτικές προτεραιότητες του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης;

Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές έχουν να διαδραματίσουν πρωταρχικό ρόλο στην υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας. Ωστόσο, η επιτυχής εφαρμογή περιβαλλοντικών έργων δεν χρειάζεται μόνον έναν προϋπολογισμό για τη χρηματοδότησή τους, αλλά απαιτεί πρωτίστως αποδοχή από τους πολίτες και εξασφάλιση της συμμετοχής τους στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής και στη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία. Καθήκον μου ως δήμαρχος είναι να ακούω προσεκτικά τις απόψεις των δημοτών και να επιδιώκω τη συμμετοχή τους για κάθε έργο που πρόκειται να υλοποιηθεί, ανεξάρτητα από το αν οι νόμοι έχουν θεσπιστεί σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Αυτό ισχύει και όσον αφορά το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο θα ωφελήσει τους εργαζόμενους στον τομέα εξόρυξης άνθρακα μόνον εάν εφαρμοστεί με κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Έδωσα, ως εκ τούτου, στη γνωμοδότησή μου έμφαση στις κοινωνικές πτυχές του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Χρειαζόμαστε τη στήριξη των πολιτών μας για να καταστεί το ταμείο αυτό επιτυχημένο και οι πολίτες θα πρέπει να βασιστούν επάνω μας για να καθορίσουμε το κατάλληλο πλαίσιο, ούτως ώστε να μην μείνει κανείς στο περιθώριο.

Ποια είναι η άποψή σας όσον αφορά τα κριτήρια για την πρόσβαση στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης; Ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στα διαφοροποιημένα σενάρια που ισχύουν σε πολλές περιφέρειες της ΕΕ;

Κάθε περιφέρεια έχει τις ιδιαιτερότητές της, οι οποίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Πολλές περιφέρειες ξεκινούν από διαφορετικά σημεία εκκίνησης στην πορεία τους προς την κλιματική ουδετερότητα. Εντούτοις, θα πρέπει να θεσπιστούν κανόνες οι οποίοι να ισχύουν για όλες τις επηρεαζόμενες περιφέρειες. Οι δυνατότητες χρηματοδότησης που προτάθηκαν για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης δεν είναι καινοφανείς, δεδομένου ότι οι περισσότερες δραστηριότητες θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν και από άλλα προγράμματα της πολιτικής συνοχής. Ωστόσο, η ιδιαίτερη εστίαση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης σε αυτά τα ζητήματα συμβάλλει στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με πρωτοφανή τρόπο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών συμπεριέλαβε στην εγκριθείσα γνωμοδότησή της ένα πρόσθετο σημείο για τις προς χρηματοδότηση δραστηριότητες, στο οποίο προτείνεται να παρέχεται στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές η απαραίτητη ευελιξία για να προσαρμόσουν τα προτεινόμενα προγράμματα στις ειδικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες της εκάστοτε περιφέρειας.

Επικοινωνία:

Carmen Schmidle

Τηλ.: +32 (0) 494 73 57 87

carmen.schmidle@cor.europa.eu

David Crous

Τηλ.: +32 (0) 470 88 10 37

david.crous@cor.europa.eu

Κοινοποίηση :