Μπορούμε να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες βοηθώντας τις γυναίκες στο σπίτι, στην εργασία και στην πολιτική
Η στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, τόνισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) σε γνωμοδότηση που εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειας της 14ης Οκτωβρίου. Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης ―με τίτλο Μια Ένωση ισότητας – Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 ― χρειάζεται τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη διακυβέρνησή της, δεδομένου ότι οι αρχές αυτές επιτελούν ζωτικό ρόλο και μπορούν, στο πλαίσιο των ειδικών αρμοδιοτήτων τους, να έχουν καθοριστική συμβολή στη διασφάλιση της ισότητας των φύλων, δήλωσε η ΕτΠ.
Η νόσος COVID-19 ανέδειξε εντονότερα τις ήδη υφιστάμενες ανισότητες, ιδίως δε την ανισότητα μεταξύ των φύλων. Το Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕτΠ για το 2020 —το οποίο παρουσιάστηκε στις 12 Οκτωβρίου― επισημαίνει αύξηση του αριθμού των καταγγελλόμενων περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων, παρότι δεν υπάρχει ακόμη συγκρίσιμο σύνολο δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ. Σε ορισμένες χώρες, όπως στη Λιθουανία, η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκε κατά 20% στη διάρκεια των τριών εβδομάδων επιβολής των περιοριστικών μέτρων. Στην Ισπανία, ο αριθμός κλήσης έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας δέχθηκε 18% περισσότερες κλήσεις κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες των περιοριστικών μέτρων. Οι ισπανικές περιφερειακές αρχές κυκλοφόρησαν έναν οδηγό δράσης για τις γυναίκες που υφίστανται έμφυλη βία κατά την παραμονή τους στο σπίτι. Ο δήμος Άμστερνταμ, σε συντονισμό με την κεντρική κυβέρνηση της χώρας, εφάρμοσε ένα σύστημα στο πλαίσιο του οποίου τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας μπορούσαν να απευθυνθούν στα φαρμακεία τους χρησιμοποιώντας τον κωδικό «μάσκα 19».
«Οι γυναίκες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης που επιφέρει η πανδημία, πράγμα το οποίο θα πρέπει να αναγνωριστεί πλήρως στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που θα δρομολογηθούν το επόμενο έτος. Επιπλέον, στη γνωμοδότηση προτείνουμε να συνεκτιμηθεί η επίτευξη ισότητας των φύλων στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και στην έκθεση για το κράτος δικαίου», τόνισε η Concepción Andreu Rodríguez (ES/PES), Πρόεδρος της Περιφερειακής Κυβέρνησης Λα Ριόχα.
Στις συστάσεις τους, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές ζήτησαν να αναγνωριστούν ως στρατηγικοί εταίροι κατά τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων. Στη γνωμοδότηση επισημαίνεται ότι η στρατηγική είναι ελλιπής, δεδομένου ότι καταρτίστηκε και δημοσιεύθηκε πριν από την κρίση που επήλθε στον τομέα της δημόσιας υγείας λόγω της νόσου COVID-19, και ζητείται να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο η κρίση ανέδειξε ακόμη περισσότερο τις υφιστάμενες ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Η ΕτΠ επισημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε ορισμένους τομείς απασχόλησης είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στους κινδύνους της πανδημίας COVID-19 και θα χρειαστούν ισχυρότερη κοινωνική προστασία, ασφαλέστερες συνθήκες εργασίας και καλύτερες αμοιβές. Δεδομένου ότι η πλειονότητα των εργαζομένων σε αυτούς τους τομείς είναι γυναίκες, οι επιπτώσεις της πανδημίας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν επίσης στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων . Ορισμένα ζητήματα, όπως η έμφυλη βία η οποία οξύνθηκε κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλές γυναίκες σε ολόκληρη την ΕΕ όσον αφορά τον συνδυασμό της τηλεργασίας με τις ευθύνες φροντίδας της οικογένειάς τους, καθώς και το γεγονός ότι οι γυναίκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά τη διάρκεια της πανδημίας (ως εργαζόμενες στους κλάδους της υγείας, της φροντίδας και της περίθαλψης παιδιών και ηλικιωμένων, της οικιακής εργασίας και του λιανικού εμπορίου) θα πρέπει να εξεταστούν υπό το πρίσμα της νέας πανδημίας.
Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ζητούν τη διαρθρωμένη συμμετοχή τους τόσο στο ενωσιακό δίκτυο για την πρόληψη της έμφυλης βίας όσο και στην υλοποίηση της εκστρατείας ευαισθητοποίησης και επικοινωνίας που θα δρομολογηθεί σε ενωσιακή κλίμακα, την οποία η ΕτΠ θεωρεί ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων. Ζητούν επίσης την κατάλληλη χρηματοδότηση των πολιτικών για την ισότητα των φύλων στο πλαίσιο προγραμμάτων που υποστηρίζονται από τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2020-2027.
«Οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ανάκαμψης και της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης. Παρότι ο ηγετικός μας ρόλος είναι ουσιαστικής σημασίας, εξακολουθούμε να βιώνουμε τεράστια έλλειψη ισότητας μεταξύ των φύλων στο πλαίσιο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων», δήλωσε η κ. Andreu Rodríguez κατά τη διάρκεια εργαστηρίου με τίτλο « Η πορεία προς την επίτευξη ισότητας μεταξύ των φύλων στην πολιτική » που πραγματοποιήθηκε στις 15 Οκτωβρίου. Η εισηγήτρια παρουσίασε τα κύρια σημεία της γνωμοδότησης της ΕτΠ και τα πιο πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική. Συζητήθηκαν τα αναγκαία βήματα και διάφορες ιδέες για την ανάληψη δράσης με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων. Ορισμένοι νέοι εκλεγμένοι πολιτικοί μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο όσον αφορά την επιδίωξη της ισότητας των φύλων και της δημοκρατίας ίσης εκπροσώπησης. Το εργαστήριο διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Δήμων και των Περιφερειών ―μιας ετήσιας εκδήλωσης κατά την οποία οι δήμοι και οι περιφέρειες προβάλλουν την ικανότητά τους να συνεισφέρουν στην επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, να εφαρμόζουν την πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αποδεικνύουν τη σημασία του τοπικού και του περιφερειακού επιπέδου για την εύρυθμη ευρωπαϊκή διακυβέρνηση.
Ο τομέας της πολιτικής εξουσίας είναι ένας από τους πιο ανησυχητικούς τομείς ως προς τις ανισότητες μεταξύ των φύλων. Σήμερα, στην ευρωπαϊκή πολιτική σφαίρα υπάρχουν 1 εκατομμύριο τοπικοί και περιφερειακοί εκλεγμένοι πολιτικοί, αλλά μόνο 30% εξ αυτών είναι γυναίκες. Όπως υποδεικνύεται σε μελέτη του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών με τίτλο « Women in politics » (Οι γυναίκες στην πολιτική), η οποία δημοσιεύθηκε το 2019, μόνο το 29% των δημοτικών συμβούλων στην Ευρώπη είναι γυναίκες και το ποσοστό των γυναικών δημάρχων είναι μόλις το ήμισυ, με ποσοστό περίπου 15%. Σε περιφερειακό επίπεδο, οι γυναίκες επικεφαλής περιφερειακών συνελεύσεων είναι αισθητά λιγότερες (18%) από τις γυναίκες που είναι μέλη περιφερειακών συνελεύσεων (31%). Στο εσωτερικό της ίδιας της Επιτροπής των Περιφερειών, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόλις το 23% των μελών, πράγμα που καταδεικνύει την ύπαρξη πρόδηλου χάσματος μεταξύ των φύλων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο όσον αφορά την εκπροσώπηση των γυναικών, το οποίο χρήζει αντιμετώπισης.
Πορίσματα του Ετήσιου Περιφερειακού και Τοπικού Βαρομέτρου:
Επικοινωνία:
Wioletta Wojewodzka
Τηλ.: +32 (0)2 282 2289
Κινητό: +32 (0)473 843 986
wioletta.wojewodzka@cor.europa.eu