Πατήστε εδώ για την αυτόματη μετάφραση του κάτωθι κειμένου.
Οι τοπικοί ηγέτες της ΕΕ επιθυμούν μια πιο γρήγορη, ευέλικτη και φιλόδοξη πολιτική συνοχής στο επίκεντρο του μέλλοντος της Ευρώπης  

Χάρη στην πολιτική συνοχής, η ΕΕ επενδύει 454 δισ. ευρώ μεταξύ του 2014 και του 2020 για την άμβλυνση των ανισοτήτων και την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις περιφέρειές της, σε συνεργασία με εθνικούς και τοπικούς φορείς. Σε έγγραφο που εγκρίθηκε στις 11 Μαΐου, οι περιφέρειες και οι δήμοι τόνισαν ότι η εν λόγω πολιτική έχει αποφέρει απτά αποτελέσματα και θα πρέπει, συνεπώς, να ενισχυθεί στο μέλλον. Με ενδεδειγμένη χρηματοδότηση, μεγαλύτερη ευελιξία, ευκολότερες διαδικασίες και βελτιωμένη ενοποίηση με άλλα επενδυτικά εργαλεία της ΕΕ, η πολιτική συνοχής μπορεί να επιταχύνει την ανάκαμψη και την ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών οικονομιών, παρέχοντας στην Ένωση τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει επείγουσες προκλήσεις, όπως η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή και η ανθεκτικότητα των εδαφικών περιοχών.

 

Με τη γνωμοδότηση με τίτλο «Το μέλλον της πολιτικής για τη συνοχή μετά το 2020» που καταρτίστηκε από τον κ. Michael Schneider,Υφυπουργό της Σαξονίας-Άνχαλτ και πρόεδρο της Ομάδας ΕΛΚ της ΕτΠ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών είναι το πρώτο όργανο της ΕΕ που έλαβε επίσημη θέση σχετικά με τη δέουσα ανάπτυξη της βασικής επενδυτικής πολιτικής της ΕΕ για τα 27 κράτη μέλη. Η γνωμοδότηση αυτή βασίζεται σε στοιχεία προερχόμενα από μελέτες και διαβουλεύσεις και έχει ως στόχο να προσφέρει πολιτική καθοδήγηση στις μελλοντικές προτάσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ μετά το 2020.

 

Οι περιφερειακοί και οι τοπικοί ηγέτες της ΕΕ υποστηρίζουν ότι η μελλοντική πολιτική συνοχής θα πρέπει να διαμορφωθεί με γνώμονα το γεγονός ότι, κατά την τελευταία δεκαετία, εκατοντάδες χιλιάδες έργα υποστηριζόμενα από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) συνέβαλαν με επιτυχία στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στον εκσυγχρονισμό των υποδομών, στην ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

 

Ωστόσο, οι περιφέρειες και οι δήμοι, γνωρίζουν ότι η πολιτική συνοχής μπορεί να υπονομευθεί τόσο από τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του Brexit όσο και από τις πολιτικές πιέσεις που ασκούνται για τη χρηματοδότηση νέων προτεραιοτήτων σε τομείς όπως η άμυνα, η ασφάλεια, οι συνοριακοί έλεγχοι ή τα επενδυτικά εργαλεία που υπόκεινται σε κεντρική διαχείριση από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Η ΕτΠ αντιτίθεται σε οποιαδήποτε εκτροπή κονδυλίων και ζητεί να διατηρηθεί αυτούσιο, ακόμη και μετά το Brexit, το υφιστάμενο ποσοστιαίο μερίδιο του προϋπολογισμού της ΕΕ που διατίθεται για την πολιτική συνοχής.

 

«Κατά τις δημόσιες συζητήσεις, η προσοχή στρέφεται όλο και περισσότερο στη μετανάστευση, την ασφάλεια ή τα νέα επενδυτικά μέσα, αλλά η πολιτική συνοχής δεν μπορεί να παραγκωνιστεί και, μάλιστα, ακριβώς τη στιγμή που προσπαθούμε να ανατρέψουμε τον ευρωσκεπτικισμό και να επιτύχουμε μεγαλύτερη ενότητα μεταξύ των πολιτών μας. Πρόκειται για το πιο αξιοσημείωτο ευρωπαϊκό μέσο αλληλεγγύης και οικοδόμησης γεφυρών μεταξύ των ευρωπαϊκών κοινοτήτων, το οποίο συμβάλλει στον δικαιότερο επιμερισμό των ωφελημάτων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών και στην ενδυνάμωση της ενότητάς μας σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο» , δήλωσε ο κ. Schneider έπειτα από την ψηφοφορία στην Ολομέλεια.

 

Η ΕτΠ –η συνέλευση των τοπικών και περιφερειακών εκπροσώπων– προτρέπει τα άλλα όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να στηριχθούν στην πολιτική συνοχής, αντιμετωπίζοντάς την ως μια συμμετοχική, δημοκρατική και ανοικτή πλατφόρμα που συμβάλλει στην αναζωογόνηση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, στη μείωση της απόστασης μεταξύ των οργάνων της ΕΕ και των πολιτών της, καθώς και στη μετουσίωση της αλληλεγγύης της ΕΕ σε απτή πραγματικότητα σε κάθε γωνιά της Ένωσης.

 

Ο Πρόεδρος της ΕτΠ κ. Markku Markkula επεσήμανε τα εξής: «Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του λαϊκισμού είναι η ανάληψη δράσης. Μόνο με την εξασφάλιση βιώσιμων θέσεων εργασίας και την επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης σε όλες τις περιφέρειες και τους δήμους της Ευρώπης μπορούμε να καταδείξουμε την αξία της ΕΕ. Η γνωμοδότηση του κ. Schneider αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητά μας να διατηρήσουμε ανέπαφη τη συμβολή της πολιτικής για τη συνοχή στο μέλλον της Ευρώπης. Ως όργανο εκπροσώπησης των περιφερειακών και τοπικών ηγετών της ΕΕ, ενθαρρύνουμε την εδραίωση μιας ισχυρής συμμαχίας μεταξύ όλων εκείνων που υποστηρίζουν μια απλούστερη και αποτελεσματικότερη συνοχή προς όφελος της καθημερινής ζωής κάθε πολίτη» .

 

Η έκκληση αυτή έγινε δεκτή με ικανοποίηση από τον αρμόδιο για θέματα προϋπολογισμού Επίτροπο της ΕΕ κ. Günther H. Oettinger ο οποίος, κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια, δήλωσε τα εξής: «Παρότι οι περικοπές είναι πιθανές και αναπόφευκτες μετά το Brexit, σκοπεύω να αντιταχθώ σε οποιαδήποτε μείωση των κονδυλίων της πολιτικής για τη συνοχή. Όσο καλύτερα θα προβάλλουμε την προστιθέμενη αξία που προσδίδει η πολιτική συνοχής στην ΕΕ, τόσο περισσότερο θα μπορέσουμε να διαμηνύσουμε ευρύτερα ότι η διαμόρφωση ενός σταθερού και βιώσιμου προγράμματος συνοχής αποβαίνει προς όφελος όλων μας» .

 

Για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της, η ΕτΠ καλεί την ΕΕ να αντιμετωπίσει την πολυπλοκότητα και την ακαμψία που επιβραδύνουν την υλοποίηση της πολιτικής για τη συνοχή. Ελλείψει επαρκούς απλοποίησης και ευελιξίας, η ΕτΠ είναι της γνώμης ότι οι υπερβολικές διοικητικές επιβαρύνσεις, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη νομική και δημοσιονομική αβεβαιότητα, κινδυνεύουν να διακυβεύσουν τον αντίκτυπο και την προστιθέμενη αξία που εξασφαλίζει η πολιτική συνοχής στους δικαιούχους της.

 

Οι προτάσεις της ΕτΠ

 

Επαρκής χρηματοδότηση : κρίνεται σκόπιμο να εξασφαλιστεί, στο πλαίσιο του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο), ότι η πολιτική συνοχής θα μπορέσει να βασιστεί στο ίδιο ποσοστιαίο μερίδιο πόρων με εκείνο που έχει επί του παρόντος στη διάθεσή της (περίπου το ένα τρίτο του συνόλου)· όσον αφορά την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των πρωτοβουλιών χρηματοδότησης μέσω επιδοτήσεων ή βάσει δανείων, η ΕτΠ αντιτίθεται σε οποιαδήποτε υποχρέωση περαιτέρω αύξησης της χρήσης δανείων κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού της ΕΕ. Ο ενδεδειγμένος συνδυασμός χρηματοδοτικών μέσων και επιδοτήσεων θα πρέπει να αποφασίζεται επί τόπου από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές.

 

Ενοποιημένη βασική δομή : θα πρέπει να επιβεβαιωθεί η τρέχουσα δομή της πολιτικής για τη συνοχή, με τις τρεις κατηγορίες της (πιο ανεπτυγμένες περιφέρειες, περιφέρειες μετάβασης και λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες). Το περιφερειακό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕγχΠ), ως ο κύριος δείκτης ταξινόμησης, θα πρέπει να συμπληρωθεί με ενιαία και συνεκτικά κριτήρια σε συνάρτηση με την αγορά εργασίας και με συγκεκριμένες προκλήσεις (κοινωνικές, περιβαλλοντικές, γεωγραφικές, φυσικές και δημογραφικές).

 

Μεγαλύτερη ευελιξία : περιορισμός της γραφειοκρατίας κατά τον προγραμματισμό και τη διαχείριση των ΕΔΕΤ. Η θεματική συγκέντρωση θα πρέπει να διατηρηθεί με σκοπό τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου, αλλά χωρίς να αποκλείεται η χρηματοδότηση υποδομών στις περιοχές προτεραιότητας. Τα μελλοντικά επενδυτικά προγράμματα θα πρέπει να προσαρμόζονται μέσω απλουστευμένων διαδικασιών για τη δέουσα αντιμετώπιση κρίσεων και απρόβλεπτων γεγονότων (π.χ. εκτεταμένες προσφυγικές ροές ή φυσικές καταστροφές).

 

Απλοποίηση : το ισχύον σύστημα υλοποίησης υπόκειται σε υπερβολικές ρυθμίσεις και είναι εξαιρετικά περίπλοκο, με υπέρμετρες απαιτήσεις από πλευράς διαχείρισης και ελέγχου. Η ΕτΠ επιθυμεί, συνεπώς, τη ριζική απλοποίηση των διαδικασιών με την υποβολή νέου νομικού πλαισίου αρκετά πριν από την έναρξη της νέας περιόδου προγραμματισμού (το αργότερο έως τα μέσα του 2019). Κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγεται οποιαδήποτε αναδρομική εφαρμογή νέων κανόνων, ενώ θα πρέπει παράλληλα να απλουστευθούν οι απαιτήσεις διαχείρισης και ελέγχου προκειμένου να μπορούν οι διαχειριστικές αρχές να επιλέγουν την εφαρμογή των προγραμμάτων τους με βάση είτε το εθνικό είτε το ενωσιακό δίκαιο.

 

Κοινή στρατηγική : η ΕτΠ ζητεί την αποφυγή επικαλύψεων και τη βελτίωση του συντονισμού με τη διαμόρφωση ενός νέου κοινού στρατηγικού πλαισίου το οποίο να καλύπτει όλες τις αναπτυξιακές πολιτικές και τα ταμεία της ΕΕ που έχουν αντίκτυπο στην περιφερειακή ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων των εξής: της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», των προγραμμάτων LIFE και Ορίζοντας 2020, του ΕΤΣΕ και των δανειοδοτικών μέσων της ΕΤΕπ. Ειδικότερα, τα ΕΔΕΤ και το ΕΤΣΕ διαφέρουν ως προς την αποστολή και το πεδίο εφαρμογής τους, αλλά –δεδομένου ότι αλληλοσυμπληρώνονται– θα πρέπει να διευκολυνθεί η περαιτέρω ολοκλήρωσή τους για την κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων προς όφελος στρατηγικών στόχων.

 

Πραγματική εταιρική σχέση : οι περιφέρειες και οι δήμοι επιθυμούν την ενσωμάτωση του κώδικα δεοντολογίας για την εταιρική σχέση στους νομικά δεσμευτικούς κανονισμούς των ΕΔΕΤ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο προγραμματισμός και η διαχείριση των κονδυλίων πραγματοποιούνται στο πλαίσιο πραγματικής συνεργασίας μεταξύ των ενωσιακών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών.

 

Βελτίωση της οικονομικής διακυβέρνησης : η σχέση μεταξύ των ΕΔΕΤ και του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου πρέπει να ενισχυθεί, με επίδειξη της δέουσας προσοχής στην εδαφική διάσταση των εθνικών προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων και των ειδικών ανά χώρα συστάσεων. Από την άλλη πλευρά, η ΕΟΚΕ επιθυμεί την κατάργηση οποιωνδήποτε προϋποθέσεων οι οποίες υπάρχει κίνδυνος να θέσουν υπό «ομηρία» τα επενδυτικά σχέδια των δήμων και των περιφερειών λόγω παραλείψεων των εθνικών κυβερνήσεων.

 

Για περισσότερες πληροφορίες:

Εικονογράφημα με θέμα το μέλλον της πολιτικής για τη συνοχή

Μελέτες της ΕτΠ σχετικά με το μέλλον της πολιτικής για τη συνοχή

Αξιολογήσεις της περιόδου προγραμματισμού 2007-2013

Πύλη Ανοικτών Δεδομένων της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή

Δήλωση του Πρόεδρου κ. Markkula στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 25 Απριλίου για την πολιτική συνοχής

 

Στοιχεία επικοινωνίας:
Pierluigi Boda (IT, EN)

Σταθερό τηλ.: +32 2 282 2461

Κινητό τηλ.: +32 473 85 17 43

pierluigi.boda@cor.europa.eu

Κοινοποίηση :