Υιοθέτηση των νέων κανόνων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής 2021-27: ακολουθούνται σε γενικές γραμμές οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Μεγαλύτερη έμφαση στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και, παράλληλα, αυξημένη προσοχή στις ανισότητες αστικών και αγροτικών περιοχών· περιφερειακά όρια για τη συγκέντρωση πόρων σε βασικές προτεραιότητες αντί της θεματικής συγκέντρωσης σε εθνικό επίπεδο· μεγαλύτερη ευελιξία των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ ώστε να αυξάνονται οι αναπτυξιακές επενδύσεις· και καλύτερος συντονισμός με άλλες πολιτικές και επενδυτικά εργαλεία της ΕΕ: αυτή είναι η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τους κανόνες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ταμείο Συνοχής για την περίοδο 2021-2027· η θέση αυτή ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις προτάσεις που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών εκφράζει την ικανοποίησή της για την ψηφοφορία στη σύνοδο ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Μαρτίου σχετικά με τον κανονισμό για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής. Τα εν λόγω ταμεία αποτελούν από κοινού τα ισχυρότερα επενδυτικά εργαλεία στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο εποικοδομητικός διάλογος και η συνεργασία μεταξύ του εισηγητή της ΕτΠ, Michiel Rijsberman (NL/ALDE), και του εισηγητή του ΕΚ και αντιπροέδρου της επιτροπής REGI, Andrea Cozzolino , οδήγησε σε ισχυρή σύγκλιση προτεραιοτήτων μεταξύ των θέσεων των περιφερειών και των δήμων της ΕΕ και της τελικής θέσης του ΕΚ.

Όπως και η ΕτΠ, το ΕΚ στηρίζει τη συγκέντρωση των πόρων σε στρατηγικούς στόχους, απορρίπτει όμως την πρόταση της Επιτροπής για τον καθορισμό εθνικών αντί περιφερειακών ορίων. Ένας κεντρικός μηχανισμός κατανομής αντίκειται στην τοποκεντρική προσέγγιση και στην αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης της πολιτικής συνοχής. «Η στήριξη του Κοινοβουλίου στην περιφερειακή συγκέντρωση μετατοπίζει πλήρως το επίκεντρο εκεί ακριβώς που πρέπει: στο πλησιέστερο στους πολίτες επίπεδο» , σχολίασε ο εισηγητής της ΕτΠ μετά την ψηφοφορία.

Όπως και η ΕτΠ, τα μέλη του ΕΚ ζητούν ισχυρή συμπληρωματικότητα μεταξύ του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ+, έτσι ώστε να μπορούν να υλοποιούνται ολοκληρωμένες πρωτοβουλίες σε τοπικό επίπεδο (Ολοκληρωμένες τοπικές επενδύσεις και τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων).

Η έκκληση της ΕτΠ προκειμένου το ελάχιστο όριο του 6 % των πόρων του ΕΤΠΑ σε εθνικό επίπεδο να διατίθεται για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη ακολουθήθηκε και ενισχύθηκε από το ΕΚ το οποίο ζητεί να ανέλθει το ελάχιστο όριο στο 10 %. Ακόμη, το ΕΚ προτείνει να διατίθεται το 5 % τουλάχιστον της εθνικής χρηματοδότησης σε εκείνες τις τοπικές αρχές που ταξινομούνται από την Eurostat ως «περιοχές NUTS III» με δύσκολη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και οι οποίες συνήθως βρίσκονται σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές.

Τόσο το Κοινοβούλιο όσο και η ΕτΠ προτείνουν να συμπεριλαμβάνονται στις επιλέξιμες περιοχές για το ΕΤΠΑ και οι περιοχές εκείνες που αντιμετωπίζουν σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, όπως η γήρανση του πληθυσμού και η μέση ετήσια μείωση του πληθυσμού. Και τα δύο όργανα ζήτησαν να κινητοποιηθεί το ΕΤΠΑ ώστε να βοηθηθούν οι δήμοι και οι περιφέρειες στην ανάδειξη της «τοπικής διάστασης» των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Αποδεχόμενο ένα μακροχρόνιο αίτημα της ΕτΠ, το Κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να προβαίνουν σε πλήρως αιτιολογημένα αιτήματα για μεγαλύτερη ευελιξία εντός του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες που απαιτούνται για τη συγχρηματοδότηση επενδύσεων με το ΕΤΠΑ και το ΤΣ. Όταν καθορίζει τη δημοσιονομική προσαρμογή με βάση το προληπτικό ή το διορθωτικό σκέλος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η Επιτροπή οφείλει πλέον να αξιολογεί τα εν λόγω αιτήματα κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τη στρατηγική σημασία των επενδύσεων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ και το ΤΣ.

Η θέση του ΕΚ τροποποιεί επίσης την πρόταση της Επιτροπής διότι εισάγει νέα στοιχεία, όπως η δυνατότητα χρήσης της χρηματοδότησης του ΕΤΠΑ για την αγορά τροχαίου υλικού, τη χρηματοδότηση καινοτόμων μονάδων διαχείρισης αποβλήτων, την επένδυση σε ανθεκτικότητα φυσικών καταστροφών και τη σταθεροποίηση επικίνδυνων χώρων υγειονομικής ταφής.

Επίσης, επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις όσον αφορά τη μεταφορά πόρων από το ΕΤΠΑ ή το ΤΣ σε άλλα εργαλεία της ΕΕ. Το ΕΚ ζητεί προαιρετική μεταφορά ποσοστού 5% των πόρων του ΕΤΠΑ ή του ΤΣ στο μέσο InvestEU· επίσης, ζητεί η περαιτέρω μεταφορά 5% των πόρων του ΕΤΠΑ σε ενωσιακά προγράμματα τα οποία διαχειρίζεται απευθείας η Επιτροπή να υπόκειται στη συμφωνία των περιφερειών και των δήμων και να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες τοπικές ανάγκες·

Επικοινωνία:

Pierluigi Boda (CoR)

Tηλ. +32 22822461

Κινητό: +32 473 851743

pierluigi.boda@cor.europa.eu