Η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen δίνουν έμφαση στην υγεία κατά τις συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών.
Οι εθνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να συμφωνήσουν επί της χορήγησης μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης για τα συστήματα υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών στις 14 Οκτωβρίου. Το αίτημα αυτό περιλαμβάνεται σε μια δέσμη τριών συστάσεων όπου οι δήμοι και οι περιφέρειες της ΕΕ καθορίζουν τρόπους για την κάλυψη των κενών στα τοπικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης που έφερε στο φως η πανδημία του κορονοϊού.
Οι συστάσεις ―οι οποίες καλύπτουν αδυναμίες ως προς την πρόληψη, τη θεραπεία και την επείγουσα περίθαλψη― εγκρίθηκαν στις 14 Οκτωβρίου, δύο ημέρες αφότου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) παρουσίασε στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας που περιλαμβάνονται στο Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρό της. Το Βαρόμετρο ανέδειξε πόσο έχει επιτείνει η κρίση τις υφιστάμενες ανισότητες, μεταξύ άλλων και στον τομέα της υγείας. Η Πρόεδρος Ursula von der Leyen δήλωσε στη συνέλευση των τοπικών και των περιφερειακών πολιτικών της ΕΕ ότι «οι ευρωπαϊκοί πόροι θα επιτρέψουν επενδύσεις σε νέα νοσοκομεία, καλύτερο εξοπλισμό και ισχυρότερα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης —όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις, αλλά και σε πιο απομακρυσμένες περιφέρειες» και πρόσθεσε ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα πρέπει να βρίσκονται « στη θέση του οδηγού ».
Η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel απευθύνθηκε επίσης στην ΕτΠ. Στις 13 Οκτωβρίου, δήλωσε στους 329 περιφερειάρχες, δημάρχους και συμβούλους της ΕτΠ ότι η προθυμία ορισμένων περιφερειών να αναλάβουν την περίθαλψη ασθενών από περιφέρειες άλλων χωρών θα πρέπει να αποτελέσει «φωτεινό παράδειγμα για μελλοντικές προκλήσεις». Η Καγκελάριος Angela Merkel, η οποία ανέφερε ότι «παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την νέα αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων σχεδόν παντού στην Ευρώπη», έλαβε το λόγο με την ιδιότητα της ηγέτιδας της χώρας που ασκεί την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στη γνωμοδότησή της σχετικά με το πακέτο στήριξης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης που είχε ήδη εξαγγείλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών άσκησε κριτική στις εθνικές κυβερνήσεις για τη δραστική μείωση του προτεινόμενου προϋπολογισμού. Τόνισε δε ότι οι υπηρεσίες υγείας, η διαχείριση των οποίων πραγματοποιείται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, χρειάζονται επενδύσεις και καινοτομία με στόχο την άμβλυνση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας και την αντιμετώπιση της γήρανσης του πληθυσμού. Αυτό το καλοκαίρι, τα κράτη μέλη της ΕΕ περιέκοψαν τον προϋπολογισμό ύψους 9,4 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 που περιελάμβανε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε 1,7 δισ. ευρώ. Το οριστικό ύψος του σχετικού προϋπολογισμού θα καθοριστεί κατά τις διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η εισηγήτρια της ΕτΠ Nathalie Sarrabezolles (FR/PES), πρόεδρος του διαμερισματικού συμβουλίου Φινιστέρ, δήλωσε: « «Με τη μείωση του προϋπολογισμού του νέου προγράμματος EU4Health κατά 82%, τα κράτη μέλη απέτυχαν παταγωδώς να αντιληφθούν την πλήρη έκταση της κρίσης. Η εξασφάλιση υψηλής ποιότητας υγειονομικής περίθαλψης σε όλους αποτελεί την καλύτερη δυνατή έκφραση αλληλεγγύης, καθώς και ουσιαστική παράμετρο για την ενίσχυση της συνοχής στην Ένωσή μας. Μπορούμε και πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να ενισχύσουμε τα συστήματα υγείας μας. Παρότι οι δήμοι και οι περιφέρειες θα συνεχίσουν να εργάζονται καθημερινά για την επίτευξη αυτού του στόχου, χρειάζονται ωστόσο σημαντική στήριξη από την ΕΕ».
Μια δεύτερη γνωμοδότηση επικεντρώνεται στα στοιχεία που χρειάζεται ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας , ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση μελλοντικών πανδημιών. Στη γνωμοδότηση επισημαίνεται ότι η ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να αναπτύσσει, να αγοράζει, να μεταφέρει και να διανέμει εξοπλισμό δοκιμών και ασφαλείας που εισάγεται από το εξωτερικό ή παράγεται στην ΕΕ. Ζητείται επίσης συγκεκριμένα η ανάπτυξη, για παράδειγμα, κοινού ευρωπαϊκού δελτίου εμβολιασμού, καθώς και εικονικού ευρωπαϊκού μητρώου που θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα αποθέματα εμβολίων.
Η εισηγήτρια Birgitta Sacrédeus (SE/EPP), περιφερειακή σύμβουλος Νταλάρνα, δήλωσε: «Η πανδημία καταδεικνύει σαφώς τη σημασία του ειδικευμένου και άρτια καταρτισμένου νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς και των επαρκώς χρηματοδοτούμενων, καλώς εξοπλισμένων και ανθεκτικών συστημάτων υγείας, ικανών να προσαρμόζονται ταχέως σε μια νέα κατάσταση στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της δημόσιας υγείας. Η πανδημία καταδεικνύει επίσης τον τεράστιο ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές σε συναφείς καταστάσεις κρίσης».
Η τρίτη γνωμοδότηση —που καταρτίστηκε από τον Karsten Uno Petersen (DK/PES), περιφερειακό σύμβουλο της Νότιας Δανίας, με θέμα τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη — επιδιώκει να διευκολύνει τη μεταφορά ασθενών για περίθαλψη σε άλλες χώρες, όπως συνέβη κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας, όταν, για παράδειγμα, ασθενείς από τις περιφέρειες Grand Est και Bourgogne-Franche-Comté της Γαλλίας νοσηλεύθηκαν στο Saarland της Γερμανίας.
Ο κ. Petersen δήλωσε: «Η πανδημία COVID-19 απέδειξε πόσο σημαντική μπορεί να είναι για τους Ευρωπαίους η στενή διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Η εικόνα ασθενών που λάμβαναν διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη ήταν η καλύτερη αναπαράσταση του πραγματικού νοήματος της αλληλεγγύης. Ας αξιοποιήσουμε τα διδάγματα που αντλήσαμε από αυτή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να βελτιώσουμε τα συστήματα διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψής μας και να εξασφαλίσουμε στα άτομα που ζουν σε παραμεθόριες περιοχές απλουστευμένες διαδικασίες και ασφάλεια των ασθενών, καθώς και σαφή ενημέρωση, τόσο για τους ίδιους τους ασθενείς όσο και για τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας».
Η γνωμοδότηση εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών να διασφαλίσει ότι η ανάκαμψη της ΕΕ από την πανδημία θα συμβάλει στην οικοδόμηση ανθεκτικών κοινοτήτων, στην ανάπτυξη των τοπικών οικονομιών και στην προώθηση των προσπαθειών εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, το 67% των Ευρωπαίων θα ήθελαν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να διαθέτουν μεγαλύτερη επιρροή στις αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ. Το 45% εξ αυτών υπέδειξαν την υγεία ως έναν από τους τομείς στους οποίους οι δήμοι και οι περιφέρειες θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερο λόγο.
Η δημοσκόπηση διεξήχθη από την Kantar το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου και τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν στη σύνοδο ολομέλειας της ΕτΠ στις 12-14 Οκτωβρίου. Η δημοσκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι —τόσο γενικά όσο αναφορικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας— οι Ευρωπαίοι εμπιστεύονται τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις περισσότερο από ό,τι εμπιστεύονται τις εθνικές κυβερνήσεις ή την ΕΕ. Η απόλυτη πλειοψηφία των ερωτηθέντων — ποσοστό 52%— εμπιστεύονται τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές τους, ενώ 47% εμπιστεύονται την ΕΕ και 43% την κυβέρνηση της χώρας τους.
Ο Απόστολος Τζιτζικώστας , Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, δήλωσε: «Το επίπεδο εμπιστοσύνης των πολιτών στους τοπικούς και τους περιφερειακούς ηγέτες βοήθησε στον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού. Η εμπιστοσύνη αυτή θα είναι επίσης καθοριστικής σημασίας κατά το στάδιο της ανάκαμψης. Προτρέπουμε τους εθνικούς ηγέτες και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να συνεργαστούν με τα περιφερειακά και τα τοπικά συμβούλια και να τα υποστηρίξουν στην αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων που προκαλεί ο ιός».
Πορίσματα του Ετήσιου Περιφερειακού και Τοπικού Βαρομέτρου
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – κύρια πορίσματα
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – πλήρες κείμενο της έκθεσης
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – δημοσκόπηση της Kantar (διαθέσιμα επίσης ειδικά αποτελέσματα ανά χώρα)
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – ο αντίκτυπος στην υγεία (ιστορικό, με στοιχεία)
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – ο περιφερειακός οικονομικός αντίκτυπος (ιστορικό, με στοιχεία)
Επικοινωνία:
Andrew Gardner
Tηλ. +32 473 843 981
andrew.gardner@cor.europa.eu