Η έκθεση της Επιτροπής υιοθετεί τις συστάσεις της Ειδικής Ομάδας για την Επικουρικότητα Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) επιδοκίμασε την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να ενισχύσει τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη διαδικασία χάραξη πολιτικής της ΕΕ. Η ΕτΠ στηρίζει τις προτάσεις που εξαγγέλλονται στην Ανακοίνωση της Επιτροπής διότι, κατά τη γνώμη της, θα βελτιώσουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των πολιτικών της ΕΕ παρέχοντας ισχυρότερο λόγο στους δήμους και τις περιφέρειες.
Η Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας ενστερνίζεται σε μεγάλο βαθμό το έργο και τις συστάσεις της Ειδικής ομάδας «Επικουρικότητα και αναλογικότητα - "Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο"» , στην οποία η ΕτΠ εκπροσωπήθηκε από τον Πρόεδρο και δύο μέλη της. Η Επιτροπή προτείνει την αναθεώρηση της πλατφόρμας REFIT , που αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της νομοθεσίας της ΕΕ, διευρύνοντας το πεδίο εστίασής της ώστε να καλύπτει ζητήματα επικουρικότητας και αναλογικότητας και ενισχύοντας, ταυτόχρονα, τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών και τους δεσμούς με τα δίκτυα της ΕτΠ.
Η ανακοίνωση της Επιτροπής επικροτεί επίσης το πιλοτικό έργο «Περιφερειακοί κόμβοι» της ΕτΠ, το οποίο ανακοινώθηκε από τον Πρόεδρο κ. Lambertz στις αρχές του μήνα, κατά την ομιλία του με θέμα « Κατάσταση της Ένωσης: η άποψη των περιφερειών και των πόλεων ». Το προτεινόμενο δίκτυο περιφερειακών κόμβων θα χρησιμεύσει για να υποστηριχθεί η διερεύνηση της υλοποίησης των διαφόρων πολιτικών και να διοχετευθεί αποτελεσματικότερα η εμπειρία των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη διαδικασία χάραξης πολιτικής της ΕΕ.
Ο Πρόεδρος της ΕτΠ κ. Karl-Heinz Lambertz δήλωσε τα εξής: «Με ευχαρίστηση διαπιστώνω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνεργάστηκε και δεν άκουσε απλώς τα εθνικά κοινοβούλια και τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, αλλά υιοθέτησε τις προτάσεις τους για τη βελτίωση της λειτουργίας της ΕΕ. Η ΕΕ πρέπει να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της, λαμβάνοντας αποφάσεις όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες της. Παρέχοντας στις περιφέρειες και τους δήμους ισχυρότερο λόγο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, η νομοθεσία της θα καταστεί αποτελεσματικότερη και πιο ορατή. Δεν πρόκειται για λιγότερη Ευρώπη, αλλά για μια Ευρώπη που δίδει έμπρακτα προτεραιότητα στους πολίτες».
Η Επιτροπή ενθαρρύνει επίσης το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια να χρησιμοποιούν τον προτεινόμενο «Πίνακα εκτίμησης της επικουρικότητας» και να προσκαλούν εκπροσώπους των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στις συνεδριάσεις τους κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας, καθώς και να εντείνουν τη συνεργασία με τα περιφερειακά κοινοβούλια. Η Επιτροπή προτείνει την ανάπτυξη αυτών των ιδεών κατά τη διάρκεια διάσκεψης με τίτλο « Η επικουρικότητα ως δομική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης », η οποία διοργανώνεται από την Αυστριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στο Μπρέγκεντς στις 15-16 Νοεμβρίου.
Μαζί με τον Πρόεδρο κ. Lambertz, η ΕτΠ εκπροσωπήθηκε στην ειδική ομάδα για την επικουρικότητα από τον κ. Michael Schneider (DE/EPP) και τον κ. François Decoster (FR/ALDE)/
Ο Δρ. Schneider, Υφυπουργός του ομόσπονδου κράτους της Σαξονίας-Άνχαλτ και πρόεδρος της συντονιστικής ομάδας «Επικουρικότητα» της ΕτΠ τόνισε τα εξής: «Ως περιφερειακούς και τοπικούς πολιτικούς, αρμόδιους για την κατά τόπους εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, η επικουρικότητα μας βοηθά να ανταποκρινόμαστε αποτελεσματικά στις ανάγκες των πολιτών μας στο κατάλληλο επίπεδο: ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό. Για αυτό το λόγο, επιδοκιμάζω απόλυτα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για καλύτερη πολιτική και νομική χρήση της επικουρικότητας. Κατά το επόμενο διάστημα, μέσω του δικού μας δικτύου παρακολούθησης της επικουρικότητας , πολλές περιφέρειες θα εξετάσουν τον αντίκτυπο της νομοθεσίας της ΕΕ στις περιφέρειες και τους δήμους για να διαπιστώσουν πώς μπορεί να μειωθεί η «πυκνότητά» της.
Για να φέρουμε τους πολίτες εγγύτερα στην ΕΕ, παροτρύνουμε τα μελλοντικά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εξασφαλίσουν ότι η Επιτροπή μετά το 2019 θα διατηρήσει την επικουρικότητα ψηλά στην ημερήσια διάταξή της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών είναι έτοιμη να εργαστεί από κοινού με την ΕΕ και τις εθνικές αρχές για την έμπρακτη εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας».
Ο κ. Decoster, Αντιπρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου Hauts-de-France , δήλωσε τα εξής: «Με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα έχουν ισχυρότερη φωνή και θα συμμετέχουν πληρέστερα στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Η αρχή της ενεργού επικουρικότητας, που περιγράφεται στην έκθεση της ειδικής ομάδας, θα οδηγήσει σε αποτελεσματικές πολιτικές και θα ενισχύσει την εξοικείωση με το έργο που επιτελεί η ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, ωστόσο, διαπιστώνω με απογοήτευση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έλαβε υπόψη το πρόγραμμα Erasmus για τους τοπικούς και τους περιφερειακούς εκπροσώπους που είχα προτείνει και το οποίο θα τους επέτρεπε να δρομολογούν κοινές πρωτοβουλίες προς όφελος των πολιτών».
Ιστορικό
Οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας κατοχυρώνονται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Η Συνθήκη της Λισαβόνας θέσπισε μηχανισμό που επιτρέπει στα εθνικά κοινοβούλια να ελέγχουν τη συμμόρφωση των σχεδίων νομοθετικών πράξεων της ΕΕ με την αρχή της επικουρικότητας. Μέσω του « συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης », τα εθνικά κοινοβούλια διαθέτουν οκτώ εβδομάδες προκειμένου να υποβάλουν τους λόγους για τους οποίους εκτιμούν ότι ένα σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει με την αρχή της επικουρικότητας. Αν ο αριθμός των αιτιολογημένων γνωμών αντιστοιχεί στο ένα τρίτο των ψήφων που διατίθενται στα εθνικά κοινοβούλια, το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει να επανεξεταστεί. Αυτή η διαδικασία «κίτρινης κάρτας» χρησιμοποιήθηκε μόλις τρεις φορές μεταξύ του 2007 και του 2017.
Η Ειδική ομάδα «Επικουρικότητα και αναλογικότητα - "Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο"» συγκροτήθηκε από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker τον Νοέμβριο του 2017. Αποστολή της ήταν να εξετάσει τρία ζητήματα: 1) τον ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη χάραξη και την υλοποίηση των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης· 2) τον ρόλο της επικουρικότητας και της αναλογικότητας στις εργασίες των οργάνων και των οργανισμών της Ένωσης· 3) το εάν και κατά πόσον η αρμοδιότητα για συγκεκριμένους τομείς πολιτικής θα πρέπει να επανεκχωρηθεί στα κράτη μέλη.
Η ειδική ομάδα συνεδρίασε επτά φορές για να συζητήσει τα προαναφερθέντα τρία ζητήματα. Με βάση αυτές τις συζητήσεις, μια δημόσια ακρόαση και τις απαντήσεις πολυάριθμων φορέων, η έκθεση της ειδικής ομάδας διατυπώνει εννέα συστάσεις, με εφαρμοστικές δράσεις που απευθύνονται στα εθνικά κοινοβούλια, τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Υπό την προεδρία του Πρώτου Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Frans Timmermans, η ειδική ομάδα περιλαμβάνει τρία μέλη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών ―τον Πρόεδρο κ. Karl-Heinz Lambertz (Βέλγιο), τον κ. Michael Schneider (Γερμανία) και τον κ. François Decoster (Γαλλία)― και τρία μέλη εθνικών κοινοβουλίων: τον κ. Toomas Vitsut (Εσθονία), τον κ. Kristian Vigenin (Βουλγαρία) και τον κ. Reinhold Lopatka (Αυστρία).
Επικοινωνία:
Lauri Ouvinen
Τηλ.: +32 22822063
lauri.ouvinen@cor.europa.eu