Η Διάσκεψη πρέπει να επιφέρει απτές πολιτικές αλλαγές, σύμφωνα με τους τοπικούς και περιφερειακούς ηγέτες

Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ) συζήτησαν με την κ. Gabriele Bischoff, ευρωβουλεύτρια και αντιπρόεδρο της επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής «Ιθαγένεια, διακυβέρνηση, θεσμικές και εξωτερικές υποθέσεις» (CIVEX) σχετικά με τα επόμενα βήματα ως προς τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης. Για τους τοπικούς και περιφερειακούς ηγέτες, η τρέχουσα κρίση καθιστά ακόμα πιο επείγουσα την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να εργαστεί προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη, δημοκρατικότερη και εγγύτερη στους πολίτες. Η ΕτΠ επικροτεί τη θέση που εξέδωσε το Συμβούλιο στις 24 Ιουνίου ως σημαντικό βήμα προόδου, καθώς ανοίγει το δρόμο για διαπραγματεύσεις ως προς τη διοίκηση, το περιεχόμενο και τη δομή της Διάσκεψης. Ωστόσο η ΕτΠ ζητεί επίσης οι εργασίες να ξεκινήσουν αμέσως μόλις το επιτρέψει η κατάσταση της πανδημίας. Η κ. Bischoff επανέλαβε πως οι τοπικοί και περιφερειακοί ηγέτες θα πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο προς τον σκοπό αυτό.

Ήδη στα τέλη Ιουλίου 2019, η πρόταση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση διετούς Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης με σκοπό να δοθεί νέα ώθηση στο ευρωπαϊκό εγχείρημα και να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή δημοκρατία επικροτήθηκε από την ΕτΠ. Η ΕτΠ θεωρεί θεμιτό να συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία για τρεις λόγους: πρώτον, γιατί αποτελεί τη φωνή των δήμων και των περιφερειών της Ευρώπης· δεύτερον, γιατί η τοπική διάσταση των διαβουλεύσεων των πολιτών ενισχύεται μέσω της τοπικής και περιφερειακής συμμετοχής· και τρίτον, γιατί οι δήμοι και οι περιφέρειες διαθέτουν μεγάλη πείρα από διαβουλεύσεις πολιτών και μπορούν να τροφοδοτούν τις θεματικές συζητήσεις με τεκμηριωμένο υλικό πολιτικής.

Η ΕτΠ εγκαινίασε τη νέα της θητεία το Φεβρουάριο του 2020 με την έκδοση Ψηφίσματος με θέμα τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης , όπου περιγράφονταν οι κύριες αρχές για μια ισχυρή συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη διαδικασία.

Τα προγραμματισμένα για τις 9 Μαΐου 2020 εγκαίνια της Διάσκεψης αναβλήθηκαν λόγω της κρίσης της νόσου COVID-19. Στις 7 Μαΐου, η ΕτΠ εξέδωσε δήλωση με τίτλο Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές ως συντελεστές της ευρωπαϊκής απάντησης στην κρίση COVID-19 , όπου ζητείται η σύγκληση της Διάσκεψης μόλις η υγειονομική κατάσταση τεθεί υπό έλεγχο, καθώς και την άμεση συνεργασία με τους πολίτες και τους εκπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών αρχών σχετικά με τις διάφορες προτάσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της ενότητας, της δημοκρατίας και της θωράκισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο κ. Mark Speich (DE/EPP) , υφυπουργός Ομοσπονδιακών, Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και πρόεδρος της επιτροπής CIVEX της ΕτΠ, δήλωσε: «Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι πιο αναγκαία παρά ποτέ, ωστόσο είναι επίσης πιο επικίνδυνο από ποτέ να διοργανώσουμε μια απλή ακροαματική διαδικασία. Υφίσταται κλίμα συνεργασίας και πρέπει να το αξιοποιήσουμε. Μια απλή ανταλλαγή απόψεων θα υπονόμευε αυτό το κλίμα. Τα αποτελέσματα της Διάσκεψης πρέπει να έχουν αποτελέσματα στις πολιτικές και στην πολιτική».

Η κ. Bischoff επικρότησε τη θέση που εξέδωσε το Συμβούλιο στις 24 Ιουνίου, λιγότερο από μία εβδομάδα μετά την έκδοση, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ψηφίσματος που καλούσε τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν σε επίπεδο Συμβουλίου προκειμένου να είναι δυνατό να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση για τις λεπτομέρειες της Διάσκεψης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τόνισε επίσης το σημαντικό ρόλο του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου: « Με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, επιχειρούμε να εξέλθουμε από τη γυάλα των Βρυξελλών και να απευθυνθούμε στους πολίτες και στις περιφέρειες με καινοτόμο τρόπο. Μας ενδιαφέρει η δική τους θεώρηση της μελλοντικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι προτεραιότητες και οι τομείς πολιτικής όπου επιθυμούν να δουν περισσότερη ή διαφορετική δράση στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Μπορεί να επιστρέψει στην "παλιά κανονικότητα" ή να αξιοποιήσει την ευκαιρία να δρομολογήσει την πλήρη ανάκαμψη και επανεκκίνηση του εξαίσιου ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Έφτασε η ώρα για μια νέα, γενναία "στιγμή Σουμάν"!».  

Επιπλέον, τα μέλη της επιτροπής CIVEX συζήτησαν σχετικά με τη γνωμοδότηση με θέμα «Η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας μέσω νέων ψηφιακών μέσων» . Σε αυτήν επισημαίνεται ειδικότερα η χρησιμότητα των ψηφιακών μέσων στη συμμετοχική δημοκρατία. Η Διάσκεψη αποτελεί ευκαιρία να δοκιμαστούν ψηφιακά μέσα συμμετοχής που θα ενισχύουν την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, θα κερδίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και θα ενσωματώνουν δημοτικά και περιφερειακά παραδείγματα συμμετοχής των πολιτών σε διαδικασίες προβληματισμού και στους μηχανισμούς ανατροφοδότησής τους.

Ο εισηγητής της ΕτΠ κ. Rait Pihelgas (EE/Renew Europe ), δήμαρχος Järva, δήλωσε: « Όταν μιλάμε για τη σύγχρονη δημοκρατία, πρέπει να αναφερόμαστε μόνο στη συμμετοχική δημοκρατία. Η συμμετοχή των πολιτών πρέπει να είναι διαρκής διαδικασία. Όταν παρατηρούμε πώς οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές αλληλεπιδρούν με τους πολίτες τους, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν —εφημερίδες, ιστοσελίδες και δημόσιες συζητήσεις— είναι οι ίδιες που ήταν πριν από 20 χρόνια. Πράγματι, αλληλεπιδρούν επίσης μέσω διαφορετικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ωστόσο σπάνια χρησιμοποιούν τα νέα και σύγχρονα μέσα συμμετοχής που είναι διαθέσιμα. Οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές πρέπει να μετασχηματίσουν τις προσπάθειες επικοινωνίας και συμμετοχής τους ώστε να είναι εγγύτερες στους πολίτες. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν καθημερινά κινητές συσκευές. Μπορούμε να αναπτύξουμε και να βελτιώσουμε τη συμμετοχή και τη δημοκρατία μέσω σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων».

Οι τελικές συστάσεις της γνωμοδότησης αναμένεται να εγκριθούν στη σύνοδο ολομέλειας της ΕτΠ τον Οκτώβριο του 2020.