Σε αυτή τη συνέντευξη, ο Rafał Trzaskowski, Δήμαρχος της Βαρσοβίας και υποψήφιος Πρόεδρος της Πολωνίας, μοιράζεται τις απόψεις του ως εισηγητής της γνωμοδότησης με θέμα το « Ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα », της πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει ως στόχο να ενεργοποιήσει τη συμμετοχή του κοινού στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα . Σχετικό ερωτηματολόγιο είναι επί του παρόντος ανοικτό στο πλαίσιο της μελέτης της ΕτΠ με τίτλο «Ενίσχυση της ικανότητας των τοπικών και των περιφερειακών αρχών να θέσουν σε εφαρμογή την Πράσινη Συμφωνία: Μια εργαλειοθήκη για το σύμφωνο για το κλίμα».
Ως εισηγητής της γνωμοδότησης της ΕτΠ με θέμα το «Σύμφωνο για το κλίμα», μπορείτε να μας εξηγήσετε γιατί είναι σημαντικό αυτό το θέμα;
Κατά τη γνώμη μου, ο λόγος είναι απλός και ξεκάθαρος. Χωρίς τις τοπικές κοινότητες, ο φιλόδοξος στόχος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας δεν θα μπορέσει να γίνει ποτέ πραγματικότητα. Εφαρμόζουμε του 70% του συνόλου της νομοθεσίας της ΕΕ. Αντιπροσωπεύουμε το ένα τρίτο των δημόσιων δαπανών και τα δύο τρίτα των δημόσιων επενδύσεων στην ΕΕ. Υλοποιούμε το 90% των μέτρων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και επωμιζόμαστε την ευθύνη για το 70% των δράσεων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Ως εκ τούτου, είναι σαφές ότι ο ρόλος και η δέσμευσή μας είναι ζωτικής σημασίας. Η επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας απαιτεί σύσσωμη τη συμμετοχή όλων: των εθνικών κυβερνήσεων, των τοπικών και των περιφερειακών αρχών (ΤΠΑ) και προπαντός των πολιτών, οι οποίοι πρέπει να κατανοήσουν γιατί αξίζει τον κόπο να αναληφθεί αυτό το εγχείρημα και να συνειδητοποιήσουν πλήρως τα οφέλη που μπορεί να αποφέρει η κλιματική μετάβαση στην υγεία, την ευημερία και το πορτοφόλι τους. Θεωρώ ότι οι τοπικές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν έναν ιδιαίτερο ρόλο σε αυτό το εγχείρημα διότι αποτελούν το επίπεδο διακυβέρνησης που βρίσκεται πλησιέστερα στους πολίτες και απολαμβάνει το υψηλότερο ποσοστό της εμπιστοσύνης τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προασπίζω και προκρίνω τη στενή συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών για την επίτευξη του κοινού μας στόχου που συνίσταται στο να καταστήσουμε την ΕΕ κλιματικά ουδέτερη.
Πιστεύετε ότι το Σύμφωνο για το κλίμα μπορεί να παραμείνει χρήσιμο και κατά την παρούσα συγκυρία της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης;
Πιστεύω ότι είναι ακόμη σημαντικότερο από ό,τι πριν από την έξαρση της νόσου COVID-19. Για άλλη μια φορά, η πανδημία απέδειξε πόσο ζωτικής σημασίας είναι οι τοπικές αρχές, οι οποίες βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή και ανταποκρίνονται άμεσα στις ανάγκες και στους φόβους των πολιτών. Στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, οι ΤΠΑ πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους μια συγκεκριμένη σειρά εργαλείων τα οποία να τους παρέχουν τη δυνατότητα να υλοποιήσουν πραγματικές επιτόπιες αλλαγές, άμεσα αντιληπτές από τους πολίτες. Διαφορετικά, η ιδέα της κλιματικής ουδετερότητας θα παραμείνει απλώς μια υπόσχεση, και μάλιστα όχι ιδιαίτερα δημοφιλής, ακόμη δε περισσότερο λόγω της οικονομικής κρίσης που έχουμε ενώπιόν μας. Δεδομένου ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή, είναι σημαντικό να λάβουμε τις ορθές αποφάσεις, επιδιώκοντας μια πιο βιώσιμη οικονομία για τους πολίτες και με τους πολίτες στο επίκεντρό της.
Πρόσφατα δρομολογήσατε μια ευρεία διαβούλευση σχετικά με το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα, συμπληρωματικά προς την αντίστοιχη διαδικασία που εγκαινίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι είδους ενημέρωση αναμένετε να λάβετε;
Κατά πρώτο και κύριο λόγο, αναζητώ στοιχεία όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η πανδημία διαφοροποίησε την εικόνα των τοπικών κοινοτήτων σχετικά την κλιματική πολιτική. Όσες αντιμετώπιζαν την πολιτική αυτή ως προτεραιότητα, θα συνεχίσουν άραγε να την αντιμετωπίζουν κατά τον ίδιο τρόπο; Πρέπει να έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι η πανδημία και οι οικονομικοί κλυδωνισμοί που προκαλεί επηρεάζουν σοβαρά τις τοπικές κοινότητες. Οι ΤΠΑ υφίστανται ήδη, όπως και η Βαρσοβία, τεράστιο εισοδηματικό χάσμα στους αντίστοιχους προϋπολογισμούς τους. Θα συνεχίσουν να είναι πρόθυμες να επενδύσουν σε μια πράσινη μετάβαση ή, καλύτερα, σε μια πράσινη ανάκαμψη που αποτελεί καταλληλότερο όρο υπό τις παρούσες συνθήκες; Θέλω να μάθω ποιες ακριβώς είναι οι ανάγκες τους για να οδεύσουν προς αυτήν την πορεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει επί του παρόντος τις βάσεις αυτού του συμφώνου για το κλίμα. Αν είχατε τη δυνατότητα να δώσετε μία μόνο συμβουλή στην Επιτροπή, ποια θα ήταν αυτή;
Η πανδημία μετατόπισε τις κοινωνίες και την οικονομία μας σε ανεξερεύνητα ύδατα. Προσωπικά πιστεύω ότι η μοναδική εφικτή λύση είναι μια ανάκαμψη βασισμένη στην ισχύ και τις δυνατότητες που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φοβούμαι, ωστόσο, ότι κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ακριβώς το αντίθετο. Ως εκ τούτου, θα συμβούλευα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αφομοιώσει αυτό το μάθημα και να παραμείνει όσο το δυνατόν πλησιέστερα στους πολίτες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει ισχυρούς συμμάχους ανάμεσά μας, μεταξύ των τοπικών και των περιφερειακών αρχών. Είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε στην επίτευξη των κοινών στόχων που μοιραζόμαστε, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής ουδετερότητας. Επιμένω: δεσμευόμαστε να στηρίξουμε μια πράσινη ανάκαμψη, αλλά προς το σκοπό αυτό χρειαζόμαστε επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους για την επιτάχυνση της όλης διαδικασίας. Οι δήμοι ολόκληρης της ΕΕ, όπως και ο δήμος της Βαρσοβίας, θα πρέπει να λαμβάνουν άμεση ενωσιακή χρηματοδότηση διότι γνωρίζουν πού και πώς να επενδύουν αποτελεσματικά προκειμένου οι πολίτες να διαπιστώνουν απτά αποτελέσματα στην καθημερινή τους ζωή.
Επισημάνσεις:
Το σχέδιο γνωμοδότησης με θέμα «Το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα» του εισηγητή Rafał Trzaskowski, Δημάρχου Βαρσοβίας, διατίθεται εδώ σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Το κείμενο προβλέπεται να συζητηθεί και να τεθεί σε ψηφοφορία κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής ENVE στις 8 Ιουνίου . Η τελική ψηφοφορία και η υιοθέτηση έχουν προγραμματιστεί για τη σύνοδο ολομέλειας του Οκτωβρίου 2020.
Το ερωτηματολόγιο είναι επί του παρόντος ανοικτό . Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) θεωρεί ότι το Σύμφωνο για το κλίμα αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία προκειμένου να διασφαλιστεί μια πιο συμμετοχική και αποτελεσματική προσέγγιση για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η ΕτΠ δρομολόγησε μελέτη με σκοπό να εξετάσει την πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα από την ιδιαίτερη σκοπιά των δήμων και των περιφερειών. Τα πορίσματα του σχετικού ερωτηματολογίου θα τροφοδοτήσουν με στοιχεία τη γνωμοδότηση του Rafał Trzaskowski. Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνεται στη μελέτη της ΕτΠ με τίτλο 'Boosting the Capacity of local and regional authorities to implement the Green Deal: A Toolbox for the Climate Pact' (Ενίσχυση της ικανότητας των τοπικών και των περιφερειακών αρχών να θέσουν σε εφαρμογή την Πράσινη Συμφωνία: Μια εργαλειοθήκη για το σύμφωνο για το κλίμα).
• 1ο μέρος: συζήτηση σχετικά με τις επιπτώσεις της τρέχουσας πανδημίας και τις επακόλουθες οικονομικές επιπτώσεις της στις πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο·
• 2ο μέρος: προσδιορισμός εργαλείων και μέσων για την καλύτερη στήριξη των τοπικών και των περιφερειακών αρχών κατά την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας·
• 3ο μέρος: αυτοαξιολόγηση της προόδου που σημείωσε η δική σας αρχή κατά τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα.
Εδώ μπορείτε να τηλεφορτώσετε την ημερήσια διάταξη και άλλα έγγραφα για τη συνεδρίαση της επιτροπής ENVE που θα πραγματοποιηθεί στις 8 Ιουνίου.
Εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα.
Στοιχεία επικοινωνίας με την Υπηρεσία Τύπου:
David Crous
Τηλ.: +32 (0) 470 88 10 37
david.crous@cor.europa.eu