Ο Πρόεδρος της ΕτΠ κ. Τζιτζικώστας προειδοποιεί για την ύπαρξη κενού ύψους 180 δισ. ευρώ στα τοπικά οικονομικά και επικρίνει την παράλειψη των εθνικών κυβερνήσεων να διαβουλεύονται με τις τοπικές αρχές στο πλαίσιο των επενδυτικών σχεδίων
Το Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο ―που εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και δημοσιεύθηκε σήμερα― προειδοποιεί ότι η ανάκαμψη της ΕΕ υπονομεύεται από την παράλειψη των εθνικών πρωτευουσών να διαβουλεύονται με τους δήμους και τις περιφέρειες σχετικά με τα έκτακτα σχέδια ανάκαμψης που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Το ενδεχόμενο μη διοχέτευσης των ενωσιακών κονδυλίων εκεί όπου οι δήμοι και οι περιφέρειες εκτιμούν ότι είναι περισσότερο αναγκαία ενέχει επίσης τον κίνδυνο επιδείνωσης των προβλημάτων που θέτει το χρηματοδοτικό κενό ύψους 180 δισ. ευρώ μεταξύ των δαπανών και των εσόδων το οποίο προκάλεσε η πανδημία COVID-19.
Στη δεύτερη ετήσια έκθεση , η οποία περιλαμβάνει μία από τις ευρύτερες στα χρονικά δημοσκοπήσεις πανενωσιακής εμβέλειας των τοπικών και των περιφερειακών αρχών , επισημαίνεται επίσης η διεύρυνση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ περιφερειών τόσο εντός της ίδιας χώρας όσο και ανά την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ύπαρξης ψηφιακού χάσματος μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών, το οποίο υποσκάπτει τις φιλοδοξίες της ΕΕ για μια πράσινη και ψηφιακή οικονομική μετάβαση.
Παρουσιάζοντας την έκθεση, ο Απόστολος Τζιτζικώστας (EL/EPP), Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και εκλεγμένος περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, δήλωσε: « Το Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρό μας μετρά τον αντίκτυπο της πανδημίας στις περιφέρειες, τις πόλεις και τα χωριά μας, έτσι ώστε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης ―ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό― να είναι σε θέση να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των πολιτών μας. Υπερβολικά συχνά η Ευρώπη συσχετίζεται μόνο με τα 27 κράτη μέλη της. Η Ευρώπη όμως είναι πολύ πιο πλούσια: είναι οι πάνω από από 300 περιφέρειες, οι 90.000 δήμοι και οι 1,1 εκατομμύριο αιρετοί περιφερειακοί και τοπικοί πολιτικοί που εκπροσωπούν πάνω από 400 εκατομμύρια πολίτες. Το Βαρόμετρό μας προσφέρει μια φρέσκια ματιά για την κατάσταση της ΕΕ, με καλύτερη συνεκτίμηση της πολυμορφίας, της πολυπλοκότητας και του πλούτου της.
Στη συνέχεια παρατίθενται ορισμένα από τα κύρια πορίσματα του Περιφερειακού και Τοπικού Βαρόμετρου:
- Τα περιφερειακά και τοπικά οικονομικά διατρέχουν κίνδυνο. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές επωμίζονται το βάρος της παροχής ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας στους πολίτες τους, σε μια συγκυρία κατά την οποία τα τοπικά οικονομικά βρίσκονται στο ναδίρ. Η αύξηση των δαπανών και η μείωση των εσόδων σε ολόκληρη την ΕΕ δημιούργησε κενό ύψους σχεδόν 180 δισ. ευρώ το 2020, με απώλεια ανερχόμενη σε 130 δισ. για το περιφερειακό και το ενδιάμεσο επίπεδο και σε 50 δισ. για το δημοτικό επίπεδο. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν καθήκον να βοηθήσουν πάραυτα τις τοπικές αρχές να απορροφήσουν τους κλυδωνισμούς που υφίστανται τα οικονομικά τους, μεταξύ άλλων μέσω των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης.
- Η παράβλεψη της εδαφικής διάστασης της υγειονομικής κρίσης θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Ο καλύτερος τρόπος για να επιταχύνουν η ΕΕ και οι εθνικές κυβερνήσεις την ανάκαμψη είναι να διασφαλίσουν ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται συνεκτιμούν πλήρως τις τοπικές και τις περιφερειακές ιδιαιτερότητες: η παράβλεψη της εδαφικής διάστασης της υγείας θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Για την καλύτερη προστασία μας, οφείλουμε να επαναξιολογήσουμε τις αρμοδιότητες των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης στον τομέα της υγείας. Η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας των περιφερειακών συστημάτων και να συντονίσει δοκιμές αντοχής και ικανότητας για την αξιολόγηση της ετοιμότητάς τους έναντι κρίσεων.
- Οι περιφέρειες παραβλέπονται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, θέτοντας σε κίνδυνο την ανάκαμψη και τους οικολογικούς στόχους της ΕΕ. Υπάρχει κίνδυνος να μην επιτύχουμε τους στόχους ανάκαμψης διότι οι στρατηγικές δεν λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες, την ποικιλομορφία και τις ανισότητες των κοινοτήτων μας. Οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να υλοποιήσουν τα σχέδια από κοινού με τους δήμους και τις περιφέρειές τους. Δεδομένων των αρμοδιοτήτων μας σε τομείς όπως οι δημόσιες συμβάσεις, οι μεταφορές, η δράση για το κλίμα, η υγεία και η εκπαίδευση, πρέπει να έχουμε καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση των σχεδίων.
- Το ψηφιακό χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών μπορεί να απειλήσει την ανάκαμψη: απαιτείται επειγόντως στήριξη της «ψηφιακής συνοχής» . Η συνολική κάλυψη των νοικοκυριών της ΕΕ με ψηφιακά δίκτυα πολύ υψηλής δυναμικότητας ανέρχεται σε 44% στις αστικές περιοχές, έναντι 20% στις αγροτικές περιοχές. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να επενδύσουν επειγόντως διότι η ψηφιακή συνοχή είναι ζωτικής σημασίας για μια υγιή και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη.
- Η φτώχεια λόγω COVID-19 γίνεται πραγματικότητα. Ο κίνδυνος για μια χαμένη γενιά λόγω COVID-19 αυξάνεται. Οι νέοι και οι εργαζόμενοι χαμηλής εξειδίκευσης επλήγησαν περισσότερο. Τα άτομα που ζουν υπό επισφαλείς συνθήκες, τα άτομα με αναπηρία και οι ηλικιωμένοι υπέστησαν επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσής τους. Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένη δράση με πνεύμα αλληλεγγύης για την επίτευξη μιας πιο δίκαιης ανάκαμψης.
- Οι τοπικοί και οι περιφερειακοί πολιτικοί φρονούν ότι δεν διαθέτουν επαρκή βαρύτητα στην ΕΕ και επιθυμούν να ασκούν μεγαλύτερη επιρροή σε τομείς όπως η οικονομία, η κοινωνική δικαιοσύνη, η κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Η παράβλεψη αυτού του αιτήματος θα ήταν ασυγχώρητο σφάλμα και θα διεύρυνε το χάσμα μεταξύ της ΕΕ και των κοινοτήτων της. Χρειάζεται να δώσουμε νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή δημοκρατία για να ενισχύσουμε τις ευρωπαϊκές αξίες μας. Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία προκειμένου να αρχίσουμε να εξετάζουμε πραγματικά το δημοκρατικό μοντέλο της ΕΕ.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Το Βαρόμετρο παρέχει συνοπτική εικόνα του αντικτύπου της κοινωνικής, οικονομικής και υγειονομικής κρίσης στους δήμους και τις περιφέρειες της ΕΕ. Τα στοιχεία και τα πορίσματά του συμπληρώνονται από δημοσκόπηση που διενεργήθηκε με τη συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών πολιτικών στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η δημοσκόπηση, της οποίας η διενέργεια ανατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών στην IPSOS, διερευνά τις απόψεις των πολιτικών αυτών σχετικά με την ποιότητα των σχέσεων μεταξύ των υποεθνικών αρχών και των εθνικών κυβερνήσεων και της ΕΕ, την κατάσταση της δημοκρατίας στην ΕΕ και την ατζέντα τους για την επίτευξη προόδου.
Το Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο (#EURegionalBarometer) συμπληρώνεται από πολιτικό ψήφισμα των 329 μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της πολιτικής συνέλευσης των τοπικών και των περιφερειακών αρχών της ΕΕ.
Πορίσματα του Ετήσιου Περιφερειακού και Τοπικού Βαρομέτρου: [Οι σύνδεσμοι θα επικαιροποιηθούν]
Επικοινωνία:
Michele Cercone
Εκπρόσωπος Τύπου του Προέδρου
Τηλ. +32 (0)498 9823 49
michele.cercone@cor.europa.eu