Δήλωση του Προέδρου κ. Karl-Heinz Lambertz ενόψει της συνόδου κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη στις 23 Σεπτεμβρίου 2019.
Το να μην λαμβάνονται υπόψη οι χιλιάδες άνθρωποι που κατεβαίνουν καθημερινά τους δρόμους ζητώντας από τους ηγέτες ανά τον κόσμο να τηρήσουν τις υποσχέσεις που έδωσαν όταν υπέγραψαν τη συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στο Παρίσι το 2015, δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντική καταστροφή, αλλά και οικονομικό και ηθικό σφάλμα. Οι σκεπτικιστές του κλίματος που αμφισβητούν τη σχέση μεταξύ ανθρώπινης συμπεριφοράς και κλιματικής αλλαγής όχι μόνο αγνοούν την επιστήμη, αλλά κινδυνεύουν επίσης να χάσουν τις οικονομικές ευκαιρίες και να εμβαθύνουν το χάσμα μεταξύ των πολιτών και της πολιτικής. Οι κυβερνήσεις σε όλα τα επίπεδα έχουν καθήκον να αναλάβουν δράση διότι, διαφορετικά, οι μελλοντικές γενιές θα αφεθούν να υπολογίσουν μόνες τους το κόστος.
Η επιστήμη δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας: η κλιματική αλλαγή συνεχίζεται αμείωτη. Βιώνουμε ήδη συχνότερα ακραίες καιρικές συνθήκες. Οι πόλοι και οι παγετώνες λιώνουν, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και η απώλεια της βιοποικιλότητας αγγίζει νέα επίπεδα ρεκόρ . Το οικονομικό επιχείρημα είναι εξίσου πειστικό: η υπερθέρμανση του πλανήτη κοστίζει 12 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η μετάβαση σε μια οικονομία χωρίς ανθρακούχες εκπομπές θα δημιουργήσει απολύτως αναγκαίες θέσεις εργασίας, θα καταστήσει την ΕΕ πιο ανταγωνιστική και θα μειώσει την ενεργειακή μας εξάρτηση.
Στη σημερινή σημαντική διάσκεψη της Νέας Υόρκης για το κλίμα, ο Antonio Guterres —ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ— θα ζητήσει να επιταχυνθεί η δράση για το κλίμα και να αναληφθούν δεσμεύσεις για την επίτευξη υψηλότερων κλιματικών στόχων. Η ανθρωπότητα έχει ήδη πετύχει την πιο φιλόδοξη διεθνή συμφωνία για το κλίμα στην ιστορία της. Έχουμε συμφωνήσει ως προς τους στόχους, τις περισσότερες διαδικασίες και τους κανόνες εφαρμογής. Ωστόσο, με τους σημερινούς ρυθμούς, η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί κατά 3°C έως το 2100. Οφείλουμε να αυξήσουμε το επίπεδο των φιλοδοξιών μας και να μετατρέψουμε τις δεσμεύσεις μας σε απτά αποτελέσματα. Επιπλέον, κανείς δεν μπορεί να εκπληρώσει αυτές τις υποσχέσεις χωρίς τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, των πόλεων και των περιφερειών.
Το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε πόλεις, ποσοστό που αναμένεται να ανέλθει σε 70% το 2050. Οι πόλεις καταναλώνουν ποσοστό έως και 80% της παραγόμενης ενέργειας και εκπέμπουν σχεδόν ίσο μερίδιο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμια κλίμακα. Οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν καθοριστική σημασία διότι είναι αρμόδιες για την εφαρμογή άνω του 70% των μέτρων άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής και σχεδόν του 90% των δράσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Σε έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε αυτήν την εβδομάδα, επισημαίνεται ότι η επένδυση σε μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις πόλεις θα αποφέρει τουλάχιστον 23,9 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ έως το 2050.
Ωστόσο, οι τοπικές κυβερνήσεις, οι πόλεις και οι περιφέρειες εξακολουθούν να μην κατέχουν επίσημη θέση στο τραπέζι των παγκόσμιων συνομιλιών για το κλίμα. Οι δεσμεύσεις και τα επιτεύγματα των πόλεων και των περιφερειών όσον αφορά το κλίμα δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί και κατοχυρωθεί επισήμως στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα. Καθώς ορισμένοι ισχυρίζονται ότι έχουμε μόνο 12 χρόνια για να αλλάξουμε πορεία, η μέτρηση και η συμπερίληψη των προσπαθειών τους προσλαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα. Αυτές οι Τοπικά και περιφερειακά καθορισμένες συνεισφορές είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση των κλιματικών επιτευγμάτων των πόλεων και των περιφερειών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, η Συνέλευση των τοπικών και περιφερειακών εκπροσώπων της ΕΕ, γνωρίζει από πρώτο χέρι τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι πόλεις και οι περιφέρειες στην υλοποίηση της δράσης για το κλίμα. Τα μέλη της έχουν άμεσες αρμοδιότητες σε βασικούς τομείς της διαδικασίας απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, αγωνίζονται καθημερινά για πράσινες αστικές περιοχές και αναπτύσσουν ευρύ φάσμα βιώσιμων λύσεων, από τις μεταφορές έως την παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας, τη διαχείριση των αποβλήτων και την προστασία της βιοποικιλότητας. Ωστόσο, οι τοπικές κυβερνήσεις χρειάζονται κάτι περισσότερο από απλή αναγνώριση και υποστήριξη.
Καλούμε τις κυβερνήσεις και τα κράτη να αναπαραγάγουν και να διευρύνουν το Σύμφωνο των Δημάρχων , το οποίο σήμερα υποστηρίζεται από περισσότερες από 9 500 πόλεις που δεσμεύονται εθελοντικά να υπερβούν τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια. Το δομημένο σύστημα τεχνικής και χρηματοδοτικής βοήθειας του Συμφώνου βοηθά τις τοπικές κυβερνήσεις να πραγματοποιήσουν την πράσινη μετάβαση. Η ευρωπαϊκή χρηματοδοτική στήριξη, με μέσα όπως η Ευρωπαϊκή Υποστήριξη Τοπικής Ενέργειας (ELENA) που δρομολογήθηκε πριν από μία δεκαετία από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, έχει κινητοποιήσει μέχρι στιγμής επενδύσεις φιλικές προς το κλίμα, ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ, για τις τοπικές κυβερνήσεις.
Μέσω της λεγόμενης Πράσινης Συμφωνίας , η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητά της την ενεργειακή μετάβαση και την απαλλαγή της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η Ευρώπη πρέπει να επιτύχει τους ενεργειακούς και τους κλιματικούς στόχους της και να διαφυλάξει την περιφερειακή πολιτική της ΕΕ ―την πολιτική συνοχής― ως βασικό μέσο υλοποίησης της δράσης για το κλίμα. Ο επόμενος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ μετά το 2020, ο οποίος βρίσκεται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση, απαιτείται να είναι ανθεκτικός στην κλιματική αλλαγή και οι κυβερνήσεις οφείλουν να θέσουν τέλος στην επιδότηση επενδύσεων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα.
Η κλιματική αλλαγή αντιπροσωπεύει μια από τις σοβαρότερες απειλές που αντιμετωπίζουμε και το γεγονός ότι πρόκειται για αγώνα δρόμου με αντίπαλο τον χρόνο αποτελεί αναπόδραστη αλήθεια. Είναι σαφές ότι καμία μεμονωμένη δράση δεν θα ανακόψει την υπερθέρμανση του πλανήτη και ότι χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια από όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, τις επιχειρήσεις, την κοινωνία των πολιτών και τα μεμονωμένα άτομα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών έχει ζητήσει την κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ έως το 2050, πριν καν από τη Συμφωνία του Παρισιού, και ο στόχος αυτός υιοθετήθηκε μεν πρόσφατα σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά δεν έχει ακόμη εδραιωθεί νομικά. Καλούμε τα κράτη ανά την υφήλιο να προωθήσουν τα σχέδιά τους για την επίτευξη αυτού του στόχου και να υποδείξουν τον τρόπο με τον οποίο προτίθενται να συμπεριλάβουν και να υποστηρίξουν τις τοπικές και τις περιφερειακές κυβερνήσεις.
Επικοινωνία:
pressecdr@cor.europa.eu