Europa potrzebuje silnych regionów dysponujących wizją i determinacją do wspierania ekosystemów badań naukowych i innowacji oraz wywierających rzeczywisty wpływ w zglobalizowanym świecie. Na dzisiejszej sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) komisarz Carlos Moedas przyłączył się do apelu europejskich miast i regionów o bardziej multidyscyplinarną, sprzyjającą włączeniu społecznemu, otwartą i opartą na współpracy politykę w dziedzinie badań naukowych i innowacji (B+I).

Europejski Komitet Regionów (KR) przyjął dziś oficjalne stanowisko w sprawie śródokresowej oceny programu „Horyzont 2020” w opinii sporządzonej przez Christophe’a Clergeau (FR/PES), członka rady regionu Kraj Loary. Członkowie Komitetu docenilisprawozdanie przygotowane niedawno przez grupę wysokiego szczebla ds. maksymalizacji wpływu unijnych programów w zakresie badań i innowacji, w którym podkreśla się efekt dźwigni środków finansowych B+I dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz zwraca uwagę na rolę miast i regionów jako kuźni nowych pomysłów i koncepcji.

Komisarz do spraw badań, nauki i innowacji Carlos Moedas stwierdził: „Naszym celem jest lepsze łączenie różnych źródeł finansowania UE z myślą o tworzeniu regionalnej infrastruktury badań i innowacji, tak aby pomóc regionom wyspecjalizować się w tym, co robią najlepiej, i dać im szansę na przywódczą rolę w Europie i w wymiarze międzynarodowym. Wiele już zrobiono w tym kierunku. Regiony przygotowały ponad 120 strategii inteligentnej specjalizacji, ustalając priorytety w zakresie badań i innowacji, na które przeznaczono w okresie 2014–2020 ponad 40 mld EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jednakże połączenie programu „Horyzont 2020” i środków finansowych polityki spójności pozostaje złożoną kwestią, którą należy uprościć. Komitet zna potrzeby obywateli w każdym z regionów. Do przygotowania kolejnych programów potrzebna będzie wasza wiedza i praktyczne doświadczenie”.

Zwracając uwagę na dotychczasowy sukces programu „Horyzont 2020” w osiąganiu wymiernych rezultatów, przewodniczący KR-u Markku Markkula powiedział: „Regionalne ekosystemy badań i innowacji to warunek wstępny innowacyjności i lepszej przyszłości dla obywateli europejskich. Aby stworzyć taką Europę, jakiej pragniemy, musimy zająć się problemami społecznymi na wszystkich poziomach: europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. Dlatego też KR będzie promować ideę miast i regionów jako innowacyjnych ośrodków zmian umożliwiających wdrażanie nowych pomysłów i koncepcji. Jednocześnie będziemy próbować pójść krok dalej, starając się powielić w całej Europie innowacyjne projekty”.

W opinii Europejskiego Komitetu Regionów, przyjętej jednomyślnie przez Zgromadzenie w środę, w dużej mierze poparto główne wnioski ze sprawozdania grupy wysokiego szczebla, w tym stwierdzenie, że fundusze strukturalne mogą wnieść wkład w zbudowanie Europy bardziej konkurencyjnej w wymiarze globalnym poprzez zwiększenie zdolności B+I we wszystkich regionach, a zwłaszcza tych słabiej rozwiniętych. Niemniej sprzeciwiono się przenoszeniu środków finansowych z polityki spójności na działania w kontekście programu ramowego. Zamiast tego, zaapelowano o wzmocnienie systemów B+I, z uwzględnieniem kontekstu każdego kraju i regionu, aby osiągnąć cel strategii „Europa 2020”, jakim jest przeznaczanie 3% PKB na publiczne i prywatne badania i innowacje.

„Badania naukowe i innowacje muszą być głęboko zakorzenione we wszystkich miastach i regionach. Należy je traktować bardziej priorytetowo we wszystkich politykach UE, w tym w ramach polityki spójności. Kluczowe znaczenie ma zwiększenie synergii między różnymi politykami oraz rozpowszechnienie wspólnego kształtowania programów B+I przez miasta i regiony, tym samym lepiej uwzględniając regionalne ekosystemy innowacji. Trzeba także uznać wszelkie formy doskonałości, w tym innowacje nietechnologiczne i innowacje społeczne, które mogą stanowić odpowiedź na potrzeby społeczne i polepszyć jakość życia obywateli”, powiedział sprawozdawca Christophe Clergeau.

W opinii przedstawiono także inne kluczowe zagadnienia:

• Zintensyfikowanie bodźców fiskalnych w dziedzinie B+I oraz znaczne zwiększenie budżetu przeznaczonego na program ramowy co najmniej do poziomu umożliwiającego utrzymanie tempa wzrostu obecnego programu. Według sprawozdania grupy wysokiego szczebla skutkiem byłby 7-letni budżet ze środkami w wysokości minimum 120 mld EUR w cenach bieżących.

• Promowanie doskonałości w miastach i regionach za pomocą strategii inteligentnej specjalizacji oraz lepsza koordynacja regionalnych i europejskich inwestycji w projekty strukturalne w odniesieniu do inteligentnej specjalizacji.

• Złagodzenie regulacji dla działań pilotażowych i uproszczenie zasad dotyczących innowacyjnych zamówień publicznych.

• Zwiększenie wsparcia dla powstających gałęzi przemysłu i dla międzyregionalnych sieci doskonałości, a także wzmocnienie regionalnych ośrodków innowacji i ekosystemów poprzez nowe działania na rzecz terytorialnych powiązań w celu uznania i sfinansowania regionalnych sieci doskonałości, zgodnie z zasadami inicjatywy Vanguard.

• Pięć zasad operacyjnych dla UE, państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych dotyczących wykorzystania synergii: spójność, kompatybilność, komplementarność, wspólne budowanie i zasada ekosystemu.

• Utworzenie z udziałem władz lokalnych i regionalnych Europejskiej Rady ds. Innowacji.

Kontakt:
Lauri Ouvinen
tel. +32 22822063
lauri.ouvinen@cor.europa.eu